Metropolis Filmi: Aydınlanmanın Diyalektiği, Modernite, Mit ve Modern Mimari

Authors : Berrin AKGÜN YÜKSEKLİ

Pages : 59-70

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2013-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Theodor Adorno ve Max Horkheimer, ‘Aydınlanma’nın Diyalektiği: Felsefi Fragmanlar’ insert ignore into journalissuearticles values(1947); adlı yapıtlarında, Aydınlanma projesinin yapısı gereği totaliter olduğunu ve mitolojiyi insan düşüncesinden kovmuş olmasına rağmen kendisinin mite gerilediğini öne sürmektedirler. Aydınlanma paradigmasının ürünü olan birer sanat dalı olarak erken 20. yüzyıl sineması ve mimarlık, Adorno ve Horkheimer’in bu savlarını doğrulamaktadırlar. Fritz Lang’in Metropolis insert ignore into journalissuearticles values(1927); adlı filmi; bir paradigma değişimi olarak Aydınlanma’nın, tarihsel bir dönem olarak Modernite’nin ve bu tarihsel döneme özgü bir üslup olarak Modern Mimari hareketin birbirleri ile ilişkilerinin çözümlenebilmesine olanak sağlayan çok katmanlı bir anlamsal yapıya sahiptir. Filmde Aydınlanma-mitoloji ile Modern Mimari-tarihsel içerik diyalektikleri paralel olarak işlenmiştir. Filmdeki, Metropolis’in makine estetiğine dayalı fütüristik ütopik mimarisi ile distopik tekno-totaliter toplumsal düzen arasındaki gerilim, gerçekte tarihsel üsluplardan yararlanmayı reddeden Modern Mimari hareketin ütopik karakteri ile mitoloji olarak tarihsel birikim arasındaki gerilimi yansıtmaktadır.
Keywords : Metropolis, Fritz Lang, Theodor Adorno, Max Horkheimer, Fütürizm, Modern Mimari, Ütopya, Distopya