Türkiye’de Tesbih Koleksiyonu Kültürü: Malzeme Fetişizmi ve Otantisite İnşası

Authors : Koray DEĞİRMENCİ

Pages : 161-171

Doi:10.17484/yedi.423601

View : 15 | Download : 14

Publication Date : 2018-07-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Her ne kadar bu konuda ilgili literatürde çatışmalı fikirler olsa da tesbih Hinduizm, Budizm, Hristiyanlık ve İslam gibi farklı dinsel geleneklerde dini, kültürel, işlevsel anlamlar ve roller taşımaktadır. Dini işlevleri ve anlamlarının ötesinde, tesbih koleksiyonculuğu Türkiye’de çok köklü ve zengin bir alanı temsil etmekte ve görünüşte seküler olan özgün bir kültürel pratiği oluşturmaktadır. Bu çalışma bu kültürel pratiğin tesbih yapımında kullanılan malzemelerle ilgili çok belirli bir boyutuna odaklanmaktadır. Makale, tesbih koleksiyonu alanında bazı durumlarda mistik haller alabilen bir materyal fetişizminin öne çıktığını ve koleksiyoncuların ve ustaların tesbih yapımında kullanılan materyaller aracılığıyla bir tür otantisite inşa ettiklerini öne sürmekte ve bu inşa sürecini incelemektedir. Bu otantisite inşasının belki de en çarpıcı biçimlerde gerçekleştiği alan, tesbih yapımında Osmanlı sıkma kehribar malzeme olarak adlandırılan ancak çok daha yeni bir döneme ait olan malzemelerin kullanıldığı alandır. 
Keywords : Tesbih, Tespih, Koleksiyon, Otantisite, Kültür, Fetiş, Osmanlı sıkma kehribar