Michael Haneke Filmlerinde Modern Ailenin Tekinsiz Halleri

Authors : Sabire SOYTOK

Pages : 13-24

Doi:10.17484/yedi.446811

View : 9 | Download : 12

Publication Date : 2018-07-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Haneke şüphesiz günümüz sinemasının en tartışmalı yönetmenlerinden biridir. Filmlerinde, burjuva toplumunun sermayeye dayalı yapısında,  modern bireylerin çalışmaya odaklı hayatlarının kompartımanlaşması sonucunda, içine kapanan, yabancılaşan ve aşırı bireyselleşen yaşamlarının  nasıl etkilendiği üzerine sorular sorar. Yabancılaşma ve içine kapanma bireyleri yalnızlaştırırken, filmlerinde yabancılaşmış bireyin öteki  olarak varlık gösteren ve tehdit oluşturan davranışlarını anlamaya çalışır. Modern bireyi ailenin içine yerleştirerek, sınırlarını belirler. Bireyin  davranışlarını anlamak için, modern toplumların ve sinemanın en korunaklı alanı kabul edilen orta sınıf burjuva ailelerinin hayatlarını, davranış  biçimlerini inceler ve tekinsizin oldukça korunaklı aile ortamında nasıl oluştuğu üzerinde durur. Haneke filmlerinde ailelerin çoğu kez, şiddetin  kurbanı ya da failleri olması, aile ortamı içinde tekinsizlik hissini kuvvetlendirmekte, korku ve endişe yaratmakta ve aile olgusunu yeniden tartışmaya  açmaktadır. Günlük yaşamında kendini güvensiz hisseden seyirci, doğal olarak Haneke filmlerinde –ki bu filmler ne korku ne de gerilim  olmamasına karşın– gördükleri karşısında rahatsız olacaktır. Klasik anlatı kurallarına göre seyirci, özdeşleşme kuracağı karakterin ne zaman  ve hangi koşullarda, neye dönüşeceğini bilmek ister, tersi durum tedirginlik yaratır. Haneke’nin filmlerinde karakterlerle özdeşleşmeyi sadece  tekinsiz durumlar yaratıldığında kurarız. Bu özdeşleşme rahatlama değil, rahatsız olma üzerinedir. Haneke filmlerinde, ailenin korunaklı ortamının, hangi koşul ve durumlarda tekinsizleştiğini göstermeye çalışırken, seyirciye de hayata dair  sorular sordurur. Modern toplumlarda bireylerin çoğu kez sahip olduğu statükoyu korumak ya da onu yok etmek için ne kadar ileri gidebileceğini  gösterirken, aynı zamanda seyirciyi provoke etmektedir.  Bu çalışma, Freud’un 1919 yılında tekinsizlik üzerine yazmış olduğu makaleden yola çıkarak, Haneke’nin filmlerinde tekinsiz olanın ne olduğunu  Modern toplumlardaki burjuva ailenin konformist yapısını baz alacak; Benny’nin Videosu, 7. Kıta ve Saklı filmleri üzerinden açıklamaya  çalışacaktır.
Keywords : Aile, tekinsiz, şiddet, inkar, yüzleşme, ikiyüzlülük, sinema