İnler Yaylası (fiebinkarahisar-GİRESUN) kurşun-çinko yataklarında kararlı izotoplar (O, H ve S) jeokimyası incelemeleri

Authors : Gülcan BOZKAYA, Ahmet GÖKÇE

Pages : 75-84

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2003-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :‹nler Yaylas› Pb-Zn yataklar›; Do¤u Karadeniz Bölgesi’nin iç kesimlerinde yayg›n olarak gözlenen damar tipi yataklar›n tipik örneklerindendir. Yörede, Üst Kretase yafll› volkanitler, Tersiyer yafll› Granitoyitler, Eosen ve PliyoKuvaterner yafll› volkanitler yüzeylemektedir. Yöredeki kurflun-çinko yataklar›; Üst Kretase yafll› volkanitler içinde, yaklafl›k D-B do¤rultulu ve üç cevher damar› fleklinde olup, bu damarlar yaklafl›k olarak KB-GD do¤rultulu faylarla kesilip ötelenmifllerdir. ‹ncelenen örneklerde cevher minerali olarak; sfalerit, galenit, pirit, kalkopirit, fahlerz ve ender olarak da kalkosin ve kovellin, gang minerali olarak ise kuvars ve kalsit gözlenmifl olup sfalerit ve galenit enyayg›n cevher mineralleridir. Opak cevher mineralleri, en son evrede oluflmufl kuvars kristalleri aras›ndaki boflluklarda kristallenmifl olup, kuvarslardan daha sonra oluflmufllard›r. Sfalerit ve galenitlerdeki kükürt izotoplar› bileflimi insert ignore into journalissuearticles values(δ 34S);; -3.9 ile +0.4 ‰ CDT aras›nda de¤iflmekte olup, bu de¤erlerden yararlan›larak, hidrotermal çözeltilerdeki H2S’in izotopsal bilefliminin -5.0 ‰ civar›nda oldu¤u hesaplanm›flt›r. Bu kürükt izotoplar› de¤erleri do¤rudan ma¤- matik faaliyetlerle iliflkili de¤erlere göre hafif olup, sülfürlü minerallerin bileflimindeki kükürtün yöredeki Tersiyer yafll› granitoyitler ve genç volkniklerle do¤rudan iliflkili ma¤matik köenli kükürt olmaktan daha çok, epijenetik hidrotermal çözeltilerce Üst Kretae yafll› volkanik kayaçlardan çözülmüfl kükürt oldu¤u kabul edilebilir. Mineral oluflturucu çözeltiler içindeki suyun oksijen izotoplar› bileflimi, kuvarslarda analiz edilmifl δ 18O de¤erleri ve s›v› kapan›m incelenmeleri s›ras›nda ölçülmüfl homojenleflme s›cakl›¤› de¤erleri kullan›larak hesaplanm›flt›r. Bu hesaplanan δ 18O insert ignore into journalissuearticles values(+4.2 ile +6.7‰; SMOW); de¤erleri ve s›v› kapan›mlar›nda analiz edilmifl δ D de¤erleri insert ignore into journalissuearticles values(-83.0 ile -59.0‰; SMOW);, δ 18O -δ D diyagramlar› üzerinde ma¤matik kökenli su kutusu içinde veya meteorik su çizgisi taraf›nda konumlanmakta olup mineral oluflturucu çözelti içinde ma¤matik kökenli suyun hakim oldu¤u ve az miktarda metorik suyun da kar›flm›fl olabilece¤ini belirtmektedir.
Keywords : nler Yaylas› Giresun, kararl› izotoplar jeokimyas›, kurflun çinko