Gevaş listvenitlerinin jeokimyasal özellikleri ve jeolojisi (Van-Türkiye)

Authors : Ali Rıza ÇOLAKOĞLU

Pages : 59-81

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2009-02-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Gevaş ofiyoliti ile ilişkili gözlenen listvenitlerin jeolojik, mineralojik, jeokimyasal karakteristikleri ile değerli metal içerikleri incelenmiştir. Gevaş listvenitlerinin ana mineralojik bileşimini; dolomit/ankerit, kuvars, kalsedon ve az miktarda kalsit, manyezit, klorit, fuksit ve opak minerallerden manyetit, pirit, hematit ve kromit oluşturmaktadır. Cevherli listvenit zonunda tetraedrit, kalkopirit, galenit, pirit, millerit, sfalerit, arjantit, altın ve manyetit birincil opak minerallerdir. Kovelin, kalkosin, malakit, azurit, anglezit, seruzit, violoarit, bindheimit ve limonit ikincil olarak oluşmuşlardır. Serpantinitlerin alterasyonu ile oluşan listvenitler insert ignore into journalissuearticles values(n=23 örnek);, ortalama serpantinitlere göre MgO, Fe2O3, NaO gibi ana oksitlerce fakirleşmişken, K2O, CaO ve HO bakımından zenginleşmiştir. Listvenitlerin ortalama SiO2 ve Al2O3 değerleri, serpantinitlerin ortalama değerlerine göre değişkenlik gösterir. MnO sadece cevherli listvenitlerde zenginleşmiştir. Listvenitler SiO2 içeriklerine göre iki alt gruba ayrılmıştır; insert ignore into journalissuearticles values(i);:silis içeriği %35.52’den büyük olan silisleşmiş listvenitler, Tip I, insert ignore into journalissuearticles values(ii);: silis içeriği %35.52’den küçük veya eşit olan silika-karbonat listvenitler insert ignore into journalissuearticles values(Tip II); olarak tanımlanmıştır. Tüm listvenitlerin Cr, Ni ve Co içerikleri serpantinitlere göre daha düşükken hidrotermal çözeltilerden etkilenmiş listvenitler Au, Ag, Cu, Zn, Sb, As, K, Rb, Ba, Sr, P, Ti, U ve Pb elementleri bakımından zenginleşmiştir. Jeolojik, mineralojik ve jeokimyasal çalışmalara göre, sınırlı kırık ve çatlak içeren listvenitlerde metal zenginleşmesi gözlenmezken, makaslamaya uğramış ve bindirme cephelerine yakın listvenitlerde Au, Ag, Cu, Sb, Zn ve Pb metalleri bakımından zenginleşme saptanmıştır. Altın ve gümüş değerleri ile As, Ba, Cu ve Sb arasında pozitif bir ilişki gözlenirken, Pb, Zn ve Ni ile düşük korelasyon katsayısına sahip ilişkiler görülür. Alınan sınırlı sayıdaki örnekler Gevaş listvenitlerinin Au değerinin serpantinleşmiş ultramafitlere göre 53 kat zenginleştiğini ortaya koymaktadır
Keywords : Jeokimya, altın, listvenit, ofiyolit, Van