Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Karşılaştırmalı Analizi (Benchmarking): Türkiye ve İspanya Örneği

Authors : Fırat KARA, İlkay ÖZTÜRK

Pages : 19-26

Doi:10.29058/mjwbs.771151

View : 22 | Download : 10

Publication Date : 2021-04-03

Article Type : Review Paper

Abstract :Amaç: Bu araştırmanın amacı karşılaştırmalı sağlık sistemi yönteminden yararlanarak Türkiye ve İspanya’nın birinci basamak sağlık hizmetlerinin kıyaslanmasıdır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma yöntemi olarak betimsel kıyaslamalara dayalı karşılaştırmalı analiz yapılmıştır. Gösterge olarak seçilen Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) belirlediği gösterge kriterlerine göre yıllar bazında kıyaslama yapılmıştır. Bulgular: Araştırma sonuçları İspanya’nın ulusal sağlık sistemine sahip olduğu ve birinci basamak sağlık hizmetlerinin finansmanının vergilerle sağlandığı, birinci basamak sağlık harcamalarının toplam sağlık harcamaları içinde yüksek bir paya sahip olduğu, uzman hekimlere ulaşabilmek için aile hekimi tarafından sevk zincirinin etkin olduğu, Türkiye’nin ise sağlık hizmetlerinin finansmanının primlerle sağlandığı, uzman hekimlere ulaşabilmek için aile hekimi tarafından sevk zincirinin zorunlu olmadığı görülmüştür. WHO’nun sağlık göstergelerine göre ise İspanya’nın temel sağlık hizmet çıktılarının çoğunlukla ülkemizden daha olumlu olduğu görülmüştür. Sonuç: İnsan sağlığını etkileyen binlerce faktör olduğunu göz önüne aldığımızda, toplumların sağlık düzeyini yükseltebilmek için sadece sağlık hizmetlerine odaklanılıp sağlıklı yaşam koşullarını yaratan sağlığın sosyal determinantlarına yeterince eğilmemek istenilen gayeye ulaşılamamasına neden olmaktadır. Temel sağlık hizmetlerinin çıktılarının geliştirilebilmesi için sektörler arası işbirliği, sağlık çalışanlarının performans kriterlerinin İspanya gibi gelişmiş sağlık sistemi bulunan ülkelerden esinlenerek güncellenmesi gerekmektedir. Aynı zamanda sağlık sisteminin etkili, verimli ve etkin hizmet sunabilmesi için sevk zincirinin sağlanmasının yanı sıra ülke içerisinde hizmetlerin hakkaniyetli dağılmasına özen gösterilmelidir.
Keywords : Aile hekimliği, birinci basamak sağlık hizmetleri, kıyaslama, karşılaştırmalı analiz