Kronik Hepatit C Hastalarında Uygulanan Direkt Etkili Antiviral Tedavinin Yaşam Kalitesi Üzerine Uzun Dönem Etkisinin Değerlendirilmesi

Authors : Zeynep GÖK SARGIN, Doğancan YILMAZ, İbrahimhalil DÜŞÜNCELİ, Yücel ÜSTÜNDAĞ

Pages : 329-337

View : 18 | Download : 15

Publication Date : 2022-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç:Kronik hepatit C insert ignore into journalissuearticles values(KHC); hastalarında, küratif etkinliği yüksek, direkt etkili antiviraller insert ignore into journalissuearticles values(DAA); ile tedavi sonrası uzun dönemde öz bakım, günlük aktiviteler, ağrı ve emosyonel açıdan hayat kalitesindeki değişimi değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler :KHC nedeniyle Ocak 2017 ile Haziran 2021 tarihleri arasında DAA tedavisi tamamlanmış olan hastalara günlük yaşam aktiviteleri, öz bakım yeterlilikleri, ağrı seviyeleri, anksiyete ve depresyon varlığını ölçen EQ-5D-3L Genel Yaşam Kalitesi Ölçeği soruları tedavi öncesi ve tedavi sonrası karşılaştırma yapmak amacıyla yöneltildi. DAA tedavisi ile kalıcı viral yanıt sonrası en az 12 ay geçmiş hastalar çalışmaya alındı. Bulgular:Çalışmaya alınan 90 hastanın ortalama takip süresi 40 ±17.3 aydı. DAA tedavisi sonrası en az bir yıl sonra tüm hastaların yaşam kalitesi indekslerinde tedavi öncesine göre anlamlı olarak artış izlenmiştir insert ignore into journalissuearticles values(p<0.001);. Her parametre ayrı ayrı değerlendirildiğinde; hastaların %17’sinde hareket kapasitesinde insert ignore into journalissuearticles values(p=0.010);, %10’unda öz bakım kapasitesinde insert ignore into journalissuearticles values(p=0.013);, %12’sinde günlük olağan aktiviteleri yapma kapasitelerinde insert ignore into journalissuearticles values(p<0.002);, %27’sinde ağrı/rahatsızlıklarında insert ignore into journalissuearticles values(p<0.001);, %43’ünde anksiyete/depresyonlarında insert ignore into journalissuearticles values(p<0.001); anlamlı iyileşme izlenmiştir. Glekaprevir/pibrentasvir alan grupta beş parametrenin dördünde, Ombitasvir/Paritaprevir/Ritonavir/Dasabuvir alan grupta beş parametrenin üçünde ve Ledipasvir/sofosbuvir alan grupta ise beş parametrenin ikisinde tedavi sonrası anlamlı iyileşme izlenmiştir. Karaciğer sirozu olmayan hastaların tüm parametrelerinde anlamlı iyileşme izlenmiştir insert ignore into journalissuearticles values(sırasıyla, p=0.007, p=0.020, p=0.008, p<0.001 p<0.001);. Sirozu olan hastalarda ise yalnızca anksiyete/depresyon durumlarında tedavi sonrası anlamlı iyileşme izlenmiştir insert ignore into journalissuearticles values(p=0.005);. Sonuç :KHC hastalarında DAA tedavisi ile kalıcı viral yanıttan en az bir yıl sonra uzun vadede hayat kalitesinde iyileşme olduğu gösterildi. Bu sonuçlar glecaprevir/pibrentasvir alan ve sirozu olmayan hastalarda daha belirgindi.
Keywords : Kronik hepatit C, Direkt etkili antiviral tedavi, Kalıcı viral yanıt, Yaşam kalitesi