Bilgi Ekonomisi - Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmalı Testler ile Türkiye Ekonomisi Üzerinde Analiz

Authors : İbrahim ÇÜTCÜ, Aysun AKKURT

Pages : 82-93

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2023-01-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilgi ekonomisi, günümüz küresel dünyasında birçok gelişmekte olan ülke için önemli bir rekabet unsuru haline gelmiştir. Bilgi ekonomisine yatırım yapan ve üretim proseslerinde bilgi ekonomisinin unsurlarını barındıran ülkeler, özellikle dış ticaretleri üzerinden ekonomik büyüme performanslarını arttırmaktadırlar. Bilgi ekonomisi kapsamında Ar-Ge, bilişim teknolojileri, patent sayıları, telif hakları gibi birçok değişken bulunmaktadır. Bu kapsamda çalışmada, bilgi ekonomisi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki incelenmektedir. Analizlerde 1984-2019 dönemi yıllık verileri üzerinden Türkiye ekonomisi test edilmektedir. Kurulan modelde bilgi ekonomisi değişkenleri olarak patent sayısı ve iletişim hizmet ihracatı kullanılırken kontrol değişken olarak dış ticaret dengesi analizlere dahil edilmiştir. Yapısal kırılmalı testlerin kullanıldığı çalışmada, Lee-Strazicich birim kök testi ile Hatemi-J eşbütünleşme testi sonunda Hacker ve Hatemi- J nedensellik analizleri gerçekleştirilmiştir. Amprik bulgulara göre modele dahil edilen değişkenler aynı seviyede durağandır. Eşbütünleşme testi sonucunda ise Türkiye ekonomisi üzerinden bilgi ekonomisi ile ekonomik büyüme arasında uzun dönemli ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca ekonomik büyümeden iletişim hizmet ihracatına yönelik tek yönlü nedensellik ilişkisi görülmüştür.
Keywords : Bilgi ekonomisi, dış ticaret dengesi, ekonomik büyüme, patent başvuruları, Knowledge economy, foreign trade balance, economic growth, patent applications