DOSTLAR TİYATROSU’NUN YENİDEN ÜRETİMİ ABDÜLCANBAZ’DA YABANCILAŞTIRMA

Authors : Emine Candan İRİ

Pages : 223-258

View : 22 | Download : 19

Publication Date : 2020-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de çizgi roman sanatının ustalarından Turhan Selçuk’un ellili yıllarda Milliyet gazetesinde yayımlanmaya başlayan ünlü çizgi romanı Abdülcanbaz, yetmişli yıllarda tiyatro sahnesine de taşınır. Dostlar Tiyatrosu’nun dramaturji kurulundan Genco Erkal, Mehmet Akan ve Macit Koper ile onlara dışarıdan katılan gazeteci-yazar Engin Ardıç’ın katkılarıyla kolektif bir çalışmanın sonucunda ortaya konan Abdülcanbaz, ilk kez 1972-73 tiyatro sezonunda seyirciyle buluşur. Çizgi roman kahramanı Abdülcanbaz’ın çeşitli serüvenlerinden yola çıkılarak kurgulanan bu uyarlama, eğlenceli yanıyla geniş bir seyirci kitlesine ulaşabilme ve bu kitleyi güldürürken düşündürerek aslında ciddi bir tartışma ortamına çekme idealinin ürünüdür. Oyunda, bu idealin gerçeğe dönüştürülebilmesi için Brecht estetiğinin, geleneksel Türk tiyatrosunun anti-illüzyonist nitelikleriyle de belirli ölçüde benzeşen yabancılaştırma etkisi yönteminin temel alındığı dikkat çeker. Bu çalışma, Abdülcanbaz’da, özdeşleşmeden ve yanılsamadan el çekilebilmesi, böylelikle seyircinin davet edildiği tartışmada etkin rolü bulunan akılcı, bilinçli ve üretken bir düzeye eriştirilebilmesi için başvurulan yabancılaştırma etkilerini, oyun metninin izin verdiği ölçüde ortaya koyma ve bir değerlendirmeye tabi tutma amacını taşımaktadır.
Keywords : Dostlar Tiyatrosu, Abdülcanbaz, yabancılaştırma etkisi, Epik tiyatro