SEZAİ KARAKOÇ’UN “MASAL” ŞİİRİNİN ARKETİPSEL SEMBOLİZM YÖNTEMİYLE ÇÖZÜMLENMESİ

Authors : Ferhat ÖZMEN

Pages : 253-272

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2021-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kurgusal metinlerde insanlığın ortak mirası, semboller vasıtasıyla geleceğe aktarılır. Sembollerin açar noktaları arketipler ve izlekler olarak değerlendirilir. Arketipler, Joseph Campbell’in “mono-mitos” şeklinde isimlendirdiği, menşei ritüel ve mitoslardan kay- naklanan “ayrılma-erginlenme-dönüş” formülü ile iç içe geçmiş anlatılarda sembolik bir şekilde çözümlenebilir. Sezai Karakoç’un “Masal” adlı şiiri, tahkiyeli anlatımın öne çık- tığı kurgusal bir metindir. Söz konusu metinde kullanılan ifadeler ve metnin bütününe hâkim olan duygu, okuyucuyu tahkiyenin fictif dünyasına götürür. Bu dünyada anlamlı bir yolculuk metinde yer alan arketiplerin dilinin çözümlenmesiyle gerçekleştirilebilir. “Hilebaz gölge”, “yüce birey”, “balinanın karnı”, “anima”, “aşama” arketiplerinin kurgu içerisinde sembol değerlerle örülü bir şekilde serüven boyunca rol aldığı söylenebilir. “Masal” şiirinde görüldü ki arketipsel sembolizmin kurgusal metinlere uygulanmasıyla, insanoğlunun metin yaratmadaki müşterek eğilimi kanıtlama imkânı bulunabilir. İnsa- noğlu, yüzyılların birikimsel bir yansımasıyla bilinçli bir değişim-dönüşüm göstergesi olarak ortak metin yaratır. Kurgusal metinlere yansıyan arketiplerin çözümlenmesinden sonra insanlığın hem kolektif bilinç dışına ait sembolleri kullanarak metin yarattığı gö- rülür hem de metinlerin arkasında yatan gizil anlamlar gün yüzüne çıkarılır.
Keywords : Sezai Karakoç, Masal, arketip, gölge, yüce birey