İtikadî Sorunlara Şiirsel Bir Cevap: İmam Şâfiî’nin Divanı’nda İnanç Konuları

Authors : Muhammed Mubarek Gündüz

Pages : 229-251

Doi:10.58657/batmanakademi.1580289

View : 198 | Download : 100

Publication Date : 2025-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, İmam Muhammed b. İdris eş-Şafiî’nin itikadi ve fıkhi düşüncelerini tanrı tasavvuru, kader, rızık ve şefaat gibi temel başlıklar altında analiz etmektedir. Hicri ikinci ve üçüncü yüzyıllarda eğitim alan İmam Şâfiî, çeşitli âlimlerden edindiği bilgileri eleştirel bir süzgeçten geçirerek kendine özgü bir düşünce sistemi geliştirmiştir. Çalışmada, Şâfiî’nin şiirlerinde dinî konulara dair düşüncelerini nasıl ifade ettiği ve içinde bulunduğu toplumun siyasi ve sosyal meselelerine nasıl atıflarda bulunduğu ayrıntılı olarak incelenmiştir. Ehl-i Beyt’e duyduğu sevgi, selef ulemasının izini takip etme konusundaki hassasiyeti ve bid’at ehline karşı duruşu, Şâfiî’nin ilmi kimliğinde öne çıkan belirleyici unsurlar olarak tespit edilmiştir. İmam Şâfiî’nin, Allah’ın mutlak kudretini ve rahmetini merkeze alan bir tanrı tasavvuruna sahip olduğu; kader, rızık ve şefaat gibi konularda ise Allah’ın iradesi ile insanın sorumluluğu arasında dengeli bir yaklaşım geliştirdiği gözlemlenmiştir. Bu bağlamda, İmam Şâfiî’nin hem ilmî kişiliği hem de toplum üzerindeki etkisi, yaşadığı dönemin itikadi ve siyasi yapısında derin izler bırakmış; geliştirdiği düşünce sistemi, sonraki İslam ilim geleneğinde kalıcı bir referans noktası haline gelmiştir.
Keywords : Kelâm, İmam Şâfiî, Tanrı Tasavvuru, Şefaat, Rızık.