Hemşirelik Sürecinde `Betty Neuman Sistemler Modeli` Kullanılmasının Stres ve Anksiyete Üzerine Etkisi: Sistematik Derleme

Authors : Ramazan Deniz

Pages : 61-69

View : 333 | Download : 548

Publication Date : 2024-07-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu sistematik derlemenin amacı hemşirelik sürecinde \\\"betty neuman sistemler modeli\\\" kullanılmasının stres ve anksiyete üzerine etkisini incelemektir. Araştırmaya 2013-2023 yılları arasında İngilizce ve Türkçe dillerinde yayınlanan, hemşirelik sürecinde kullanılan, randomize kontrollü, randomize kontrollü olmayan, retrosprektif, kohort, prospektif, kesitsel ve tanımlayıcı tipte; tam metnine ulaşılabilen çalışmalar dahil edilmiştir. Editöre mektup, nitel tipteki çalışmalar ve derlemeler dahil edilmemiştir. Bu araştırma; Pubmed, Scopus, EBSCO Host, Ulakbim Türk Tıp Veritabanı, ScienceDirect, Google Scholar ve Cochrane veri tabanlarında “Neuman systems model”, “Betty neuman and anxiety”, “Systems model and stress”, “Betty neuman theory”, “Systems theory and nursing”, “Systems theory and anxiety”, “Betty neuman sistemler modeli ve anksiyete”, “Neuman sistemler modeli ve hemşirelik bakımı”, “Neuman teorisi ve stres” anahtar kelimeleri kullanılarak araştırmaya ilişkin çalışmalar tarandı. Daha sonra ele alınan makaleler araştırmacılar tarafından bir veri toplama formu kullanılarak ilgili çalışmalar için yazar isimleri, yayın yılı, araştırma tipi, araştırma sonuçları ortaya konuldu. Araştırmada dahil edilme kriterlerine göre toplam 6 çalışma ele alınmıştır. Araştırmada Betty Neuman Sistemler Modeli’nin anksiyete ve stres üzerinde etkilerini inceleyen çalışmalar değerlendirilmiştir. Çalışmalara toplam 328 kişi katılmıştır. Neuman Sistemler Modeli’nin hemşirelik sürecinde kullanılması; ameliyat öncesi hasta kaygısının azalttığı, meme kanseri bir olguda psikoeğitim programına entegre edildiğinde hastanın anksiyetesini azalttığı, yoğun bakım ünitesindeki hastaların çevresel stresörlerini azaltıp deliryumu önlediği, miyokardiyal revaskülarizasyon uygulanan hastaların yaşadığı anksiyete ve stres düzeylerini azalttığı ve kolonoskopi bekleyen yaşlı erişkinlerin anksiyetesini azalttığı belirlenmiştir. İncelenen araştırmalara göre Neuman Sistemler Modeli, hemşirelik sürecinde kullanıldığında hastaların anksiyete, stres ve depresyon düzeylerini azalttığı saptanmıştır.
Keywords : Betty Neuman Sistemler Modeli ve anksiyete, Neuman Sistemler Modeli ve hemşirelik bakımı, Neuman Teorisi ve stres