Türkiye’de Dış Ticaret Açığına Neden Olan Unsurlar, Bu Unsurlardan Katma Değeri Düşük Ürün İhracatının Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri ve Çözüm Önerileri

Authors : Metin KETBOĞA

Pages : 209-224

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2019-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkeler, sanayi alanında gelişmiş ülkelerin altında bir performans gösterdikleri için genel olarak ihracat kalemleri ya tarım ürünlerine ya da emek yoğunluklu ürünlere dayanmaktadır. Bu ülkeler, teknoloji geliştirme konusunda yeterli seviyede olmadıkları için teknoloji yoğunluklu ürünleri gelişmiş ülkelerden ithal etmektedirler. Bu durum dış ticaret açığının oluşmasında önemli bir etkiye sahiptir. Türkiye gelişmekte olan ülkeler statüsündedir. Türkiye’de dış ticaret açığı, 2009-2018 yılı verilerine göre ortalama 73 milyar 630 milyon dolardır. Bu oran, Türkiye’nin 2009-2018 yılları arasında yapmış olduğu ortala ihracat miktarı olan 142 milyar 408 milyon doların yarısında fazladır (TÜİK, 2019). Son on yıllık dış ticaret açığı ortalamasının, son 10 yıllık ihracat miktarı ortalamasının yarısından fazla olması dış ticaret açığının Türkiye’de önemli bir sorun olduğunu göstermektedir. Araştırmamız, Türkiye’de dış ticaret açığına neden olan ekonomik unsurların belirlenmesi ve bunlara çözüm önerileri sunulması yönü ile önemlidir. Araştırmada öncelikle dış ticaret açığına neden olan ekonomik unsurlar incelenmiş, katma değeri yüksek ürünlerin Türkiye’nin dış ticareti içindeki yeri irdelenerek, katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesinin dış ticaret açığını azaltmadaki rolüne değinilmiştir. Araştırmamızın amacı, Türkiye’de dış ticaret açığının oluşmasına neden olan ekonomik unsurları belirlemek,  bu ekonomik unsurlardan katma değeri düşük ürünlerin ihracatının Türkiye ekonomisine olan etkilerini tartışarak, çözüm önerileri sunmaktır. Araştırmamızın sonuç bölümünde dış ticaret açığına neden olan ekonomik unsurların alınacak çeşitli önemlerle azaltılabileceği, özellikle ara malı ve sermaye malı üretebilecek endüstrilerin gelişimine ve arge çalışmalarının artırılması yolu ile ileri teknoloji içeren katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesinin dış ticaret açığını azaltacağı sonucuna varılmıştır.
Keywords : Dış Ticaret Açığı, Döviz, İthalat, İhracat