İNÖNÜ DÖNEMİNDE TÜRKİYE’DE TÜTÜN YETİŞTİRİCİLİĞİ VE POLİTİKASI (1938-1950)

Authors : Nadir YURTOĞLU

Pages : 139-175

Doi:10.33431/belgi.785330

View : 18 | Download : 14

Publication Date : 2021-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanı olduğu 1938’den 1950’e kadar olan dönemde Türkiye’de tütün yetiştiriciliği ve politikasıyla bunun ekonomiye olan etkileri makalenin konusunu meydana getirmektedir. Çalışma, İnönü Dönemi’nde tütün üretimi; tütün tohumu çalışmaları; tütün ticareti; tütün faaliyetlerinde teşkilatlanma; tütün şirketleri; tütün kongre ve toplantılarıyla sınırlandırılarak altı dönem halinde ele alınmıştır. Tütün yetiştiriciliği ve politikasının ekonomiye olan yansımaları sayısal verilerle değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Başkanlık Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, resmi yayınlardan; Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zabıt Ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi, istatistik yıllıkları ve dönemin süreli yayınları arasında bulunan tarım ve ekonomi dergileriyle gazete makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, dönemin Türkiye’si ile dünyanın tütün yetiştiriciliği alanında yaşanan gelişmeleri göz önüne getirilerek gerekli değerlendirilmelerde bulunulmuştur. Makaleden elde edilen sonuçlar şunlardır: İnönü’nün Cumhurbaşkanlığı makamına gelmesinden sonra tütüncülüğün gelişimi için ilk etapta üretim ve tohum ıslahına önem verilmiş, bilhassa kalitece üstün Virginia tohumlarının Türkiye’ye getirilerek ülkenin çeşitli yörelerinde deneme girişimlerinde bulunulmuştur. II. Dünya Savaşı’nın olumsuz koşullarına rağmen özel teşebbüs tarafından tahsis edilen sermayelerle kurulan şirketler sayesinde Türk tütüncülüğü ve ticaretinin geliştirilmesi sürdürülmüştür. Akabinde tütün faaliyetlerinde teşkilatlanma ve çeşitli kongre ve toplantıların düzenlenmesiyle üretim ve ihracat daha da artırılarak milli ekonomiye katkılar sağlanmıştır.
Keywords : Virginia Tütünü, Gümrük ve Tekel Bakanlığı, Tütün Piyasası