AMALTHEİA GAZETESİNE GÖRE ANADOLU’DAKİ GELİŞMELER (1922-1923)

Authors : Arzu Erman

Pages : 85-108

Doi:10.33431/belgi.1560303

View : 60 | Download : 59

Publication Date : 2025-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Yunanistan, müstakil bir devlet olarak kurulduktan sonra Bizans kültürü ve tarihi üzerinde hak iddia ederek sınırlarını Yunanlılık ile örtüştürdüğü yerlere kadar genişletme amacında olmuştur. Nitekim bu irredantist politika Balkanların güneyine sıkışmış Yunan Devleti’ne yeni ticari ve stratejik yerler kazandırırken aynı zamanda dağılmış Yunan ulusunu da bir araya getirerek Büyük Yunanistan hedefine ulaşılmasını sağlayacaktır. Bu bağlamda I. Dünya Savaşı, bu yayılmacı ideoloji ve politikanın uygulanabilmesi açısından bir fırsat olarak görülmüştür. Osmanlı Devleti, 1914’te İttifak grubunun yanında savaşa katılmıştır. Yunanistan da karşı blokta yer almış ve 1917’de resmen İtilaf bloğunun tarafında savaşa girmiştir. Yunan Devleti’nin savaşa dahil olması Paris Barış Konferansında Yunan tezlerini dile getirmesine imkan vermiştir. Öyle ki İtilaf Devletleri’nin kendi aralarındaki güç mücadelesinin bir sonucu olarak Akdeniz’de İtalya’nın güçlenmesinin önlenebilmesi için, Yunanistan, İzmir ve çevresini işgal etmekle yetkilendirilmiştir. 15 Mayıs 1919’da ideolojik temelli hedefleri doğrultusunda Yunanistan’ın İzmir’in işgaliyle başlattığı Küçük Asya seferi, Mustafa Kemal Paşa liderliğindeki Türk milli hareketi ile karşılaşmış ve bu savaş Yunanistan’ın büyük yenilgisiyle sonuçlanmıştır. Bu süreç, İzmir Rum basınının kadim gazetelerinden Amaltheia tarafından da yakından takip edilmiştir. Yayın hayatına 1838’de başlayan gazete,1923 yılına kadar yayınlanmıştır. Bu çalışmada Amaltheia Gazetesi’nin 1922- 1923 yılları arasında Anadolu’daki gelişmeleri nasıl değerlendirdiği incelenmiştir. Bu bağlamda Türk-Yunan savaşı boyunca Küçük Asya seferi, Türk milli hareketi, Mustafa Kemal Paşa, Rumların istekleri, Müttefikler arasındaki görüş ayrılıkları ve savaş sonunda nihai barışın sağlanması ile ilgili dikkati çeken yazı ve haberlere yer verilmiştir. Amaltheia, Yunanistan’ın Küçük Asya seferini destekleyerek, Venizelist propagandanın Anadolu’daki önemli sözcülerinden biri olmuştur. Bu makale, Yunan kaynaklarının yanı sıra Türk arşiv belgeleri ve Türk-yabancı literatür eşliğinde hazırlanmıştır.
Keywords : Yunanistan, Osmanlı Devleti, Venizelos, Amaltheia, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı