Canan Seyfeli, Millet Sistemi mi? Rum ve Ermeni Patrikliği’nin İdaresi ve Osmanlı Devlet Salnameleri (1847-1918), Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya 2019, 320 s. ISBN: 978-605-1962-77-1

Authors : Mehmet DERİ

Pages : 114-117

Doi:10.52735/bellek.1298481

View : 24 | Download : 178

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimlerin idarî yapısı hakkında yapılan akademik çalışmaların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bu konudaki çalışmalardan biri de Prof. Dr. Canan Seyfeli’nin, “Millet Sistemi mi? Rum ve Ermeni Patrikliği’nin İdaresi ve Osmanlı Devlet Salnameleri insert ignore into journalissuearticles values(1847-1918);” başlıklı çalışmasıdır. Çalışmanın iki ana amacı olup birincisi Rum ve Ermeni cemaatlerinin Osmanlı Devleti tarafından idare ediliş biçimlerini ortaya koymak; ikincisi ise Osmanlı Devlet Salnamelerindeki idari yapılarını ve durumlarını açığa çıkarmak ve bütüncül olarak görülmesini sağlamaktır. Bu yapılırken de Rum ve Ermeni patrikliklerinin 1847-1918 yılları arasında çıkmış olan Osmanlı Devlet Salnamelerinden faydalanılmıştır. Çalışmanın temel hedefi, Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimlerin idarî yapısı hakkında “fetihten önceki yapının korunması geleneği” şeklinde isimlendirilen kendi görüşünü ortaya koymaktır. Bunun için önce gayrimüslimlerin idari sistemine dair daha çok “millet sistemi” fikrine dayanan görüşler yanında “iltizam sistemi” gibi fikirlerin eleştirisi yapılmıştır. Ardından yazara ait “fetih öncesi geleneği” fikri Yahudi, Rum, Ermeni, Süryani ve bunlarla ilişkisi bulunan diğer kilise ve toplulukların fetih öncesi ve sonrasındaki durumları tespit edilerek idari mekanizma içerisindeki yerleri açığa çıkarılmıştır. Ayrıca çalışmada gayrimüslimlerin idarî yapısını etkileyen ve açığa çıkaran iki önemli patriklik; Rum Patrikliği ve Ermeni Patrikliği müstakil olarak ele alınmıştır. Böylece bunların “fetih öncesi geleneği” fikrinden hareketle fetihten önceki durumları, fetihle şekillenen idareleri, sivil manada idarelerine bağlı kiliseler ve bunların Osmanlı Devlet Salnamelerine yansımaları akademik bir perspektiften ele alınıp incelenmiştir.
Keywords : Millet Sistemi, Ermeni Patrikliği, Rum Patrikliği, Osmanlı Devleti, Salnameler