المفاضلة بين الرواة بلفظ "فلان أحبُّ إليَّ" عند نقاد الحديث

Authors : Mohamad Anas SARMINI

Pages : 367-384

Doi:10.33460/beuifd.622369

View : 26 | Download : 11

Publication Date : 2019-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma önde gelen münekkidler tarafından ortaya konulan, raviler arasındaki tercih yönlerinden birini; “sevgi” kelimesi kullanılarak yapılmış kısmî tercih yönünü araştırmaya yöneliktir. Çalışma münekkidler nezdindeki tenkid kurallarının bu yönünü açıklamayı hedeflemektedir. Çalışmada öncelikle ilelü’l-hadîs türü eserlerin dördünde bu kelime ayrıntılı bir şekilde incelenecektir. Daha sonra eleştirmenler için bu kelimenin yansımaları, kullanıldığı bağlamlar, kullanılma amaçları, aslî ve yan anlamları incelenecektir. Bu incelemenin amacı hadis hakkında verilen hükmün, bu kelimenin sözlük anlamından etkilenip bunun sonucunda tamamen şahsi bir meyille mi verildiğinin yoksa bu kelimenin münekkidin ravi hakkındaki görüşünü açıkladığı bir tenkid kavramı mı olduğunun anlaşılmasıdır. Çalışmada üç temel sonuca ulaşılmıştır. Bunlardan ilki, bu tercih kriterinin özellikle adalet ve zabt bakımından birbirine yakın olan raviler arasında tercih yapılırken kullanıldığının tespit edilmesidir. Bir diğer sonuç kelime, aslî anlamında kullanıldığında tercihe delalet eden bir tenkid terimi olarak kullanılmıştır. Genellikle tercihle beraber bunun sebebi ve iki râviden her birinin tercih edilmesi durumunda doğacak sonuç da zikredilmiştir. Son olarak  bu kelimenin münekkidler tarafından yan anlamlarda da kullanıldığı ve bu yolla münekkidlerin tercihlerini, fikirlerini ve seçimlerini yansıttığı görülmüştür.
Keywords : Tercih, Râvi Tenkidi, Bana Daha Sevimli, İlelül Hadîs, Birbirine Yakın Râvileri