Kâsımî’nin Mehâsinü’t-Te’vîl İsimli Tefsirinin Mukaddimesinde Kıraat Olgusu

Authors : Şuayip KARATAŞ

Pages : 315-337

Doi:10.33460/beuifd.910934

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2021-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Müfessirlerin hemen hepsinin çalışmalarına uzunca bir mukaddimeyle başladıkları görülmektedir. Tefsirlere ilmî anlamda önemli bir değer katan bu mukaddimeler, genel olarak tefsir usulü ve Kur’an ilimleri bakımından zengin bir içeriğe sahiptirler. Bunların bazılarında tefsir ilminin teorik alanı, Tefsir usûlü başlığıyla yazılmış bazı çalışmalara göre daha ileri düzeyde olabilmektedir. Tefsir mukaddimeleri Kur’an ilimleri ve tefsir usûl konularından başka müfessirin tefsirinde takip edeceği metottan tefsirin yazılma sebebine kadar müfessir ve tefsiri hakkında birçok önemli bilgiyi de barındırabilmektedir. Osmanlı Devleti hakimiyetindeki coğrafyada doğup yaşayan, döneminin önemli ilim adamlarından Cemâleddin el-Kâsımî’nin (ö. 1914), 20. Yüzyılın başında kaleme alınan önemli tefsirlerden olan, daha çok “Tefsîru’l-Kâsımî” diye bilinen “Mehâsinü’t-Te’vîl” isimli tefsirinin mukaddimesi de muhteva ve üslûbuyla dikkat çekmektedir. On yedi cilt olan tefsirin birinci cildi tefsir usûlü konularına tahsis edilmiş olup temel usûl konularının çoğu “kâide” başlığı altında verilmiş, ayrıca “fasıl” ve “matlab” alt başlıklarıyla da konular değerlendirilmiştir. Bu çalışma Kâsımî tefsirinin mukaddimesinde yer alan kıraat konularını değerlendirmek suretiyle müfessirin kıraat ilmi alanındaki bazı görüşlerinin ve alana sağladığı katkının tespitini amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışmada ilk olarak, girişte mukaddime kavramı hakkında genel bilgi verildikten sonra, Kâsımî’nin hayatı, ilmi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi vermek suretiyle müellif tanıtılmıştır. Daha sonra ise mukaddimede ele alınan bazı kıraat konuları önemli belli başlıklar altında tasnif edilerek Kâsımî’nin ilgili bazı konulardaki görüşleri tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Tefsir, Kıraat, Cemâleddin el Kâsımî, Mehâsinüt Tevîl, Mukaddime