Sanayileşme-Enerji Tüketimi ve Büyümenin Co2 Emisyonu Üzerindeki Etkisi: Türkiye için ARDL Sınır Testi Yaklaşımı

Authors : Burcu KARACA, Ali ÇIMAT

Pages : 51-64

View : 37 | Download : 59

Publication Date : 2023-09-30

Article Type : Conference Paper

Abstract :Günümüzde çevre kirliliği tüm dünyada olumsuz etkiler yaratmaktadır. Özellikle sanayileşme ve enerji tüketimindeki artış karbon emisyonunun yani hava kirliliğinin artmasına neden olmaktadır. Bir ülkede sanayileşmenin fazla olması o ülkenin sosyo-ekonomik bakımdan iyi olduğunu gösterse de çevresel açıdan olumsuz sonuçlar vermektedir. Çalışmada Türkiye’de CO2 emisyonu insert ignore into journalissuearticles values(kişi başına metrik ton); üzerinde , kişi başı enerji tüketimi insert ignore into journalissuearticles values(kg Petrol Eşdeğeri);, sanayileşme ve kişi başı gayri safi yurt içi hasıla değişkenlerinin etkisi olup olmadığını 1960-2015 dönemine ait yıllık verileri kullanılarak ARDL Sınır Testi yaklaşımıyla analiz edilmiştir. Elde edilen ARDL sınır testi analiz sonucuna göre uzun dönemde değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki tespit edilmiştir. Sanayileşme ve enerji tüketimi değişkenlerinin pozitif işaretli ve istatistiksel açıdan anlamlı olduğuna ulaşılmıştır. Yani uzun dönemde sanayileşme ve enerji tüketiminin karbondioksit emisyonunu artırarak çevresel kaliteyi olumsuz yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.. Kişi başına gdp değişkeni teorik olarak beklentileri karşılamasına rağmen istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Sonuç olarak kişi başı gdp artışı CO2 emisyonunu azalttığı gösterirken, kişi başı enerji tüketimi ve sanayileşme değişkenlerinin artışı CO2 emisyonunun artmasına etki ederek çevresel bozulmalara ve temiz havanın azalmasını neden olmaktadır. Elde edilen sonuç doğrultusunda sanayileşmenin olumlu etkilerinden faydalanırken çevrenin olumsuz etkilenmemesi için gerekli olan çevre ile dost politikaların desteklenmesi ve mevcut olanların tekrar gözden geçirilmesi gerekmektedir. Enerji verimliliği artırıcı uygulamalar faaliyete geçirilmeli ve üretim sürecinde fosil yakıt kullanılması yerine temiz üretim tekniklerine geçilmelidir. Atıkları üretime tekrar dahil ederek yeniden kullanılması sağlanmalıdır. Kalite seviyesi yüksek maliyeti düşük sanayileşmeye yönlendirecek politikalar faaliyete geçirilmelidir.
Keywords : CO2 emisyonu, Sanayileşme, Enerji Tüketimi, GDP, ARDL Sınır Testi Analizi