Türkiye-Azerbaycan İlişkilerinin Askeri Boyutu ve Jandarma Merkezli Yardımlar (1992-2014)

Authors : Selma GÖKTÜRK ÇETİNKAYA

Pages : 15-40

Doi:10.33905/bseusbed.688144

View : 15 | Download : 13

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :1991’de Azerbaycan’ın bağımsızlığına kavuşması sonrası kendisini ilk tanıyan ülke Türkiye Cumhuriyeti olmuştur. İki kardeş ülkenin bu tarihte başlayan iyi ilişkileri siyaset, ekonomi, enerji, eğitim, sağlık ve turizm gibi pek çok farklı alanda kendini göstermiştir. Ayrıca ülkenin tehditlere açık bir coğrafyada yer alması, güvenlik noktasında da birlikte hareket etmeleri gerekliliğini doğurmuştur. Bu minval üzere yeni yapılanan Azerbaycan’ı askeri açıdan destekleyen Türkiye, iç güvenlikle ilgili olarak da eğitim ve ekonomi temelli yardımlarını esirgememiştir. Askeri eğitim noktasında Türkiye ile Azerbaycan arasında 1992’de imzalanan Askeri Eğitim İşbirliği Anlaşması, bu alandaki desteğin başlangıcıdır. Ayrıca dönemin cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın 1993’te Azerbaycan ziyareti esnasında Dağlık Karabağ sorununda Ermeniler savaşı durdurmadığı takdirde Türkiye ile Azerbaycan arasında askeri ittifakın oluşturulmasının gerekliliğine vurgu yapması bu bağlamda okunmalıdır. Nitekim Özal’ın açıklamasıyla eş zamanlı TBMM’de onaylanmış olan Askeri Eğitim İşbirliği Anlaşması’nın gereğince 1994 itibariyle Azerbaycan iç güvenliğini sağlayacak askeri statüdeki kolluk kuvvetlerinin eğitimine başlanmıştır. İki ülke arasındaki işbirliği, 2013’te Kırgızistan’ın da katılımıyla Avrasya Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri Teşkilatı’nın kurulmasını beraberinde getirmiştir. Jandarma Genel Komutanlığı ile Dahili Koşunlar Komutanlığı’nın münasebetlerini on iki yıllık zaman dilimi içerisinde değerlendiren makale, Türkiye-Azerbaycan askeri yönlü ilişkilerinin jandarma eksenli çalışmada yeterince ele alınmamış olması nedeniyle hazırlanmıştır. Makale, var olan eksikliği doldurmak ve yapılacak çalışmalara rehberlik etmek gayesiyle hazırlanmıştır.
Keywords : Türkiye, Azerbaycan, Jandarma Genel Komutanlığı, Azerbaycan Dahili Koşunlar Komutanlığı, Avrasya Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri Teşkilatı