II. Meşrutiyet (1908-1920) Dönemi ile Cumhuriyet Dönemi (1923-1950) Turancılık Konulu Şiirlerin Tematik Açıdan Karşılaştırılması

Authors : Hasan Hüseyin GÖK, Ali PULAT

Pages : 111-133

Doi:10.33905/bseusbed.1085281

View : 30 | Download : 17

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :II. Meşrutiyet dönemi (1908-1920) Osmanlı Devleti’nin büyük toprak kayıpları yaşadığı dönem olmakla birlikte Türkçülük akımının iyiden iyiye güçlendiği siyasi ve sosyo-kültürel alanda boy gösterdiği bir zaman dilimidir. 19.yy’da Macar bilim adamlarının jeopolitik bir tez olarak geliştirdikleri Turancılık fikri, Osmanlı Devleti’nin Türkçü fikir adamları tarafından farklı şekilde anlaşılmış ve Türk birliği olarak değerlendirilmiştir. Turancılık fikrinin II. Meşrutiyet döneminde ilk olarak romantik tarzda geliştiği ve 1923 yılında ise Ziya Gökalp’ın Türkçülüğün Esasları eserinde ilmi boyutta ele alınarak Türkçülüğün uzak mefkûresi olarak tanımlandığı anlaşılmaktadır. Turan kavramının toplum nezdinde bilinmesi, kabul görmesi ve meşruiyet kazanmasında şiir, yazın türü olarak en etkili araç olarak görülmüştür. Bu kapsamda hem II. Meşrutiyet dönemi (1908-1920) hem de Cumhuriyet döneminde (1923-1950) Türk şiirinde Turancılık fikrinin tematik olarak şiire yansımasının araştırılması kavrama yüklenen anlamları ortaya koymak adına önemli bir görevi yerine getirecektir. Bu düşünceden hareketle çalışmamızda her iki dönemde Turancılık fikrinin işlendiği şiirler tespit edilmiş ve tematik olarak benzerlikleri ve farklılıkları ortaya konmuştur.
Keywords : Turancılık, II Meşrutiyet Dönemi, Cumhuriyet Dönemi, Tematik, karşılaştırma