AB Danışma Misyonu Ukrayna (EUAM Ukrayna) Örneğinde AB’nin Küresel Güvenlik Aktörlüğü

Authors : Senem NARİN

Pages : 223-267

Doi:10.54838/bilgisosyal.1094563

View : 24 | Download : 12

Publication Date : 2022-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Son yıllarda AB, özellikle ortak güvenlik ve savunma konusunda NATO’ya olan bağımlılığı ve bu alanda yeterince bütünleşme çabası göstermediği için, Atlantikçi cephenin yoğun eleştirilerine maruz kalmıştır. Birlik, günümüzde bu eleştirilere cevap vermek ve küresel sistemdeki yapısal dönüşümlere uyum sağlayabilmek için savunma alanında pek çok girişimde bulunmaya ve en azından uluslararası çevreye savunma alanında bütünleşme gayretinde olduğunu göstermeye çalışmaktadır. Bu bağlamda AB, Ortak Dış ve Güvenlik Politikasında, uluslararası güvenlik sorunlarının ve çatışmaların çözümünde kendine özgü çözümler getirebilmek için bir çok araç geliştirmiştir. Askeri operasyonlar ile sivil misyonlar da bu araçların somut birer göstergesi olmuşlardır. Sivil misyonlar, AB’nin küresel güvenlik aktörlüğünün öncelikli bir ölçütü olmasa da askeri unsurları normatif ve sivil unsurlarla entegre edip destekleyen ve böylece AB’nin kendine özgü küresel güvenlik aktörlüğünü kolaylaştıran veya zorlaştıran önemli araçlar şeklinde tanımlanabilir. Bu makalenin amacı, günümüzde AB’nin stratejik özerkliği hakkında yaşanan yoğun tartışmalar ve Rusya-Ukrayna savaşı bağlamında AB’nin NATO ile de ilişkileri çerçevesinde, küresel güvenlik aktörlüğünün etkinliğinin, EUAM-Ukrayna sivil misyonu özelinde değerlendirilmesidir. Çalışmada özellikle, AB’nin 2014 yılından itibaren Ukrayna ile geliştirdiği özel ilişkilerde ne ölçüde bütünleşik ve özerk olduğu ve yine bu bağlamda uluslararası güvenlik sorunlarının çözümünde küresel aktör olma iddiasını ne ölçüde ortaya koyabildiği üzerinde durulmuştur. Böylece özellikle Rusya’nın Kırım’ı ilhakı ile başlayan güvenlik sorunlarına, AB’nin güncel dış politika araçları ile müdahalesine eleştirel bir bakış ortaya koymaya çalışılacaktır.
Keywords : Avrupa Birliği Ortak Dış ve Güvenlik Politikası, EUAM Ukrayna, ABnin Dış Eylemi, uluslararası güvenlik