Türkiye Hanehalkı Sağlık Harcamaları Belirleyicilerinin Kantil Regresyon Yöntemiyle İncelenmesi

Authors : Uğur ERCAN

Pages : 141-172

Doi:10.33399/biibfad.835976

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2021-08-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Gerçekleştirilen çalışmanın amacı, Türkiye hanehalkı sağlık harcamaları belirleyicilerini eşanlı kantil regresyon yöntemiyle incelemek ve kantiller arası farklılıkları belirtmektir. Çalışmada kullanılan veriler Türkiye İstatistik Kurumu tarafından derlenen 2012 yılı Hanehalkı Bütçe Anketi çalışmasına aittir. Q25, Q50 ve Q75. kantillerde sağlık harcamalarına etki eden değişkenleri belirlemek amacıyla Eşanlı Kantil Regresyon modeli kurulmuştur. Kurulan modelin sonuçlarına göre toplam sağlık harcamalarını etkileyen değişkenler kantiller arası farklılık göstermektedir. Q25. kantilde gelir, hanehalkı reisinin eğitim düzeyi (üniversite ve üzeri), hanehalkı büyüklüğü, hanede 0-5 yaş, 65+ yaş ve engelli birey varlığı ile toplam sağlık harcaması arasında pozitif ilişki olduğu görülürken, hanehalkı reisinin yaşı ile toplam sağlık harcaması arasında negatif bir ilişki olduğu görülmüştür. Q50. kantilde gelir, hanehalkı reisinin eğitim düzeyi (lise ile üniversite ve üzeri), hanehalkı büyüklüğü, hanede 0-5 yaş ve engelli birey varlığı ile toplam sağlık harcaması arasında pozitif bir ilişki olduğu görülmüştür. Q75. kantilde ise gelir, hanehalkı reisinin eğitim düzeyi (lise, üniversite ve üzeri), hanede 0-5 yaş ve engelli birey varlığı ile toplam sağlık harcaması arasında pozitif ilişki olduğu görülmüştür. Bütün kantillerde kentte yaşayan haneler ve evli hanehalkı reislerinin bulunduğu hanelerin daha fazla toplam sağlık harcaması yaptığı görülmüştür. Q75. kantilde hanehalkı reisinin erkek olmasının toplam sağlık harcamalarını azalttığı görülmüştür. Kantillerdeki detaylar ve bulgular sonuç kısmında kapsamlı bir şekilde açıklanmıştır.
Keywords : Hanehalkı sağlık harcamaları, eşanlı kantil regresyon, hanehalkı bütçe anketi