İslam Hukukunda Ruhsat Sebepleri ve Bazı Ruhsat Örnekleri-I (Sefer, Hastalık ve Zaruret Örneği)

Authors : Muammer VURAL

Pages : 323-359

View : 14 | Download : 19

Publication Date : 2018-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Şerî hükümlerde aslolan, her yer ve zamanda, bütün mükellefleri kapsayan umumî hükümler olmasıdır. Ancak bazı özel durumlar mükelleflerin vazifelerini/ yükümlülüklerini yerine getirmelerine engel olmakta ya da çok büyük zorluklarla karşılaşmalarına sebep olmaktadır. İşte mükellef için küllî hükümlerin bir kısmını yapmaya engel olan ya da zorlaştıran bu durumlar ortaya çıktığında İslâm, mükelleflerin içerisinde bulundukları bu özel durumlarda yapabilecekleri daha kolay hükümler vaz’etmiştir. İşte her yer ve zamanda bütün mükellefler için iptidaen meşru kılınan asıl hükümlere “azimet”; bazı durumlarda kulların özürlerinden dolayı, onlardan zorluğu kaldırmak için meşru kılınan istisnaî hükümlere de “ruhsat” denir. Mükelleflerin sorumluluklarını yerine getirmesine engel olan ya da zorlaştıran şey normalin üstünde bir meşakkatin bulunmasıdır. Bu meşakkat de sefer/yolculuk, hastalık, zaruret, ikrah ve hacet gibi bazı sebeplerle ortaya çıkmaktadır. Bu sebeplerin hepsini incelemek bir makalenin sınırlarını fazlasıyla aşacağından dolayı bunlardan ikrah ve hacet mevzuunu başka bir çalışmada ele alacağız. Biz bu çalışmada sefer, hastalık ve zaruret gibi bazı ruhsat sebeplerini ve bu sebeplerle sabit olan bazı ruhsat örneklerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. 
Keywords : Azimet, ruhsat, sefer, hastalık, zaruret