Anadolu’nun İslamlaşmasında Ahi Evren ve Ahiliğin Rol Modelliği

Authors : Mehmet Şirin AYİŞ

Pages : 91-116

Doi:10.34085/buifd.523520

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2019-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Anadolu’nun İslamlaşmasında Ahi Evren ve Ahiliğin Rol Modelliği The Role Modelling of Ahi Evren and Ahi Community in the Islamisation of Anatolia Mehmet Şirin AYİŞ Dr. Öğr. Üyesi Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Tasavvuf Anabilim Dalı Asst. Prof. Dr., Bingol University, Faculty of Islamic Sciences, Department of Islamic Mysticism. Bingöl, Turkey [email protected] ORCID: 0000-0002-7040-4110 Geliş Tarihi: 06.02.2019, Kabul Tarihi: 13.02.2019 DOI: 10.34085/buifd.523520   Ahi Evren, Anadolu Ahilik Teşkilatı’nın kurucusu olarak kabul edilir. Tam ad Şeyh Hâce Nasiru’d-din Mahmud el Hoyî’dir. Ahi Evren, 1171 tarihinde, Azerbaycan’ın Hoy şehrinde dünyaya gelmiştir. Zamanının önemli âlimlerinden dersler okumuştur. Orta Asya’dan Anadolu’ya gelen sufi bir şahsiyettir. Mesleği dericilik olan Ahi Evren Kayseri başta olmak üzere irşad amacıyla Anadolu’nun diğer şehirlerini de gezerek buradaki esnafı teşkilatlandırmıştır.  Ahi Evren, tasavvuf anlayışını, esnaflık teşkilatı ile birleştirerek bu alanda sağlam kurallar ortaya koymuştur. Bu yüzden evvela Kayseri’de Ahilik teşkilatını kurulmasına vesile olmuştur. Kayseri merkezli olarak ortaya koyduğu bu faaliyetler, vefatından sonra da Anadolu’da asırlarca devam etmiştir. Ahilik anlayışı, ibadet hayatına önem verdiği kadar, çalışma hayatına da önem vermiştir. Çalışma hayatında dürüstlük prensibine riayet etmek, ahlaklı ve erdemli olmak ahiliğin önem verdiği konuların başında gelir. Bu prensiplere uyarak bu teşkilata girenler, iyi ve güzel vasıflarla tanınmışlardır. Bu durum, toplumda ahlaklı ve faziletli insanların sayısının artmasın vesile olmuştur. Bunun bir sonucu olarak da tekke, medrese, zaviye, han, hamam gibi vakıf eseri birçok mekân inşa edilmiştir.   Bu çalışmamızda, Ahi Evren ve Ahilik Teşkilatının, Anadolu’nun İslamlaşma sürecinde Anadolu’ya göç etmiş ve burayı yurt edinmiş Türk topluluklarının bu yeni yerleşim yerinde huzur ve sükûnet içerisinde yaşamalarını sağlamak için ahlakî, meslekî, iktisadî, ticarî, siyasî ve idarî alanlarda otaya koydukları rol modellikler üzerinde durulacaktır.
Keywords : Ahi Evren, Ahilik, Anadolu, İslamlaşma