Mü’min’i İnşâ Etme Bağlamında Ebû Muhammed Sehl et-Tüsterî’nin Şart Koştuğu “Yedi Temel Kural”ına Dair Bir Değerlendirme

Authors : Hacı ÇİÇEK

Pages : 104-124

View : 38 | Download : 35

Publication Date : 2023-06-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân-ı Kerim, nüzulünden itibaren tefsir edilmeye başlanan ilâhî bir kitaptır. Onun ilk müfessirinin Hz. Peygamber olduğu konusunda ittifak vardır. Bu itibarla farklı etnik kökenden İslâm’a giren bütün milletlerin alimleri tarafından Kur’ân’ın tefsiri yapılmıştır denebilir. Bazı müfessirler Kur’ân’ı, Kur’ân ayetleri ve Hz. Peygamber’in hadisleriyle tefsir etmeyi tercih ederken, bazıları ise ayet ve hadislerin yanı sıra kişisel görüş ve yorumlarını, gerektiğinde sahip olduğu mezhep ve kanaat çevresinin düşünsel dinamiklerini tefsir kapsamında ifade etmiştir. Tefsir usulü alanında ilk tefsir çeşidi “rivayet tefsiri”, ikincisi ise “dirayet tefsiri” diye adlandırılmıştır. Adı geçen tefsir türlerinin dışında üçüncü bir tefsir türü vardır ki o, müfessirin hissettiği ilham ve işaretler doğrultusunda yaptığı tefsirdir ki usul alimleri bu çeşit tefsire “işârî tefsir” demiştir. Bu formatta tefsir yapanların ilki Tefsîrü’l-Kurʾâni’l-Azîm adlı tefsirin sahibi Ebû Muhammed Sehl b. Abdullâh et-Tüsterî’dir insert ignore into journalissuearticles values(ö.283/896);. Kendisi, tefsirinde mü’minin hem dünyada hem ahirette kurtuluşa erebilmesi için hayatında yedi temel değeri uygulamasını şart koşmuştur. Tüsterî’nin tefsirinde vurguladığı yedi temel prensibin birincisi Allah’ın Kitabı’na sarılmaktır. Tüsterî’ye göre Allah’ın buyruklarına itaat etme, hayatın özü değerindedir. Tüsterî, Kur’ân’ın, Allah ile kulları arasında bir ip olduğu, ancak onun sayesinde dosdoğru yolun bulunabileceği görüşündedir. Tüsterî’ye göre ikinci prensip, Hz. Peygamber’in sünnetine uymaktır. Kendisi, tefsirinde Kur’ân’a bağlı kalmanın, ancak Hz. Peygamber’e tabi olmakla mümkün olduğunu vurgulamış, farzların sünnet ibadetlerle tamamlanacağını söylemiştir.
Keywords : Tüsterî, Kurân, Tefsir, Yedi Temel Kural, İlham