Antik Dönemde Triskeles Motifi

Authors : Tuğçe Kocael

Pages : 225-247

View : 261 | Download : 1175

Publication Date : 2023-09-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Motifler, insanların gündelik yaşantıları, bağlı oldukları toplumun sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel değerleri hakkında bizlere bilgiler sunan bir araç niteliğindedir. Bezenmiş bir seramik, dekore edilmiş bir mimari yapı ya da basılmış kent sikkeleri üzerinde bağlı bulunduğu toplumun kültür dilini yansıtmaktadır. Bu çalışmada insanoğlunun tarih boyunca içinde bulunduğu siyasi ve sosyal koşullar, yaşadığı coğrafyaya bağlı olarak özellikle Lykia ve Pamphylia bölgelerinde görülen “triskeles” motifi tanıtılmaya çalışılmıştır. Eski Yunan dilinde ayak-bacak anlamına gelen ‘skeles’ten türetilmiştir. Triskeles, merkez bir diskten çıkan üç adet insan bacağına sahip, saat yönünde döner şekilde dekore edilmesiyle gösterilmiştir. Triskeles motifinin özellikle Lykia sikkeleri haricinde başka bölgelerde yoğun bir kullanımının olmaması, bölgeye özgü bir motif olduğunu düşündürmektedir. “Üçlü sarmal, triskeles, triskelion” gibi isimlerle anılan motifin ilk örnekleri MÖ 3000’li yıllara dayanmaktadır. Motifin, başta Sicilya, Syracusa gibi darp edilen kent sikkelerinde tasvir edilmesinin yanı sıra seramik formların yüzeylerinde de betimlendiği görülmektedir. Yaygın bir kullanım alanına sahip triskelesin, swastikadan türetildiği düşünülmektedir. Prehistorik dönemlerden bu yana sevilerek kullanılan motifin çeşitli varyasyonları ile karşılaşılmaktadır. Bu makalede, triskeles motifi ikonografik açıdan incelenerek arkeolojik verilerin tespit edildiği sosyal birikim ile kente mahsus bir kimliğe dönüşümü incelenmiştir. Triskeles ile ilgili yayınlarda tanımlamalar dikkate alınarak bu motif hakkında örnekler üzerinden motifin uygulama alanları tespit edilmeye çalışılmıştır. Arkeolojik verilerden elde edilenler ışığında görseller üzerinden motifin neyi simgelediği yorumlanmıştır.
Keywords : Triskeles, Motif, Swastika, Lykia Bölgesi Sikkeleri, Roma.