Paphlagonia Bölgesi Roma Eyalet Sikkeleri Üzerindeki Nemesis Tasvirleri

Authors : Ayhan Girgin

Pages : 183-204

View : 180 | Download : 325

Publication Date : 2023-09-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanrıça Nemesis, hem soyut bir kavram hem de tanrısal bir varlık olarak insanların haddini bilmez, taşkın davranışlarına, aşırı zenginliklerine karşı tanrısal öfkeyi simgeler. Nemesis cetvel, dizgin, tekerlek, terazi, küre, asa, kılıç, kırbaç gibi sembollerle ve Griffon ile ilişkilendirilmiştir. Tanrıça, Roma İmparatorluk Dönemi boyunca hem başkentte hem de eyaletlerde tapınım görmüş, askeri eğitim alanları ve zafer kazanan generaller ile özellikle aktör, sporcu ve gladyatörlerin koruyucusu olarak kabul edilmiştir. Nemesis tasviri Paphlagonia Bölgesi’nde ele geçen Amastris, Gangra/Germanikopolis, Ionopolis/Abonoteikhos, Pompeiopolis, Sinope ve Tieion/ Tium kenti olmak üzere toplam altı kentin sikkeleri üzerinde görülmektedir. Bu sikkeler üzerinde Nemesis’in toplam üç ana tipi saptanmıştır. Bunlar; Ayakta Duran Nemesis tipi, Kanatlı Nemesis tipi ve Tapınak İçinde Nemesis tipidir. Paphlagonia Bölgesi sikkeleri üzerinde Nemesis tasvirinin yer aldığı en erken örneği Domitianus dönemine tarihlenirken, en geç örneği ise Gallienus dönemine aittir. Bu bölgenin sikkeleri üzerinde Nemesis’in daha çok dengeleyici, cezalandırıcı özelliği ile birlikte zafer ve barışı simgelemesi ve adalet dağıtması vurgulanmış, ayrıca bu kentlerde tanrıçanın kent koruyucu kimliği ön plana çıkarılmıştır. Bu çalışma kapsamında, Paphlagonia Bölgesi’nde yer alan altı kent tarafından Roma Eyalet sikkeleri üzerine darp edilmiş olan Nemesis tasvirleri incelenmiştir. Makalenin sonuç bölümünde, Nemesis’in Paphlagonia sikkeleri üzerinde tercih edilme nedenleri üzerine durulmuş ve tanrıçanın bölge sikkelerinde sıklıkla resmedilmesi bölgede Nemesis’e tapınımın geniş bir yayılım alanına sahip olmasına bağlanmıştır.
Keywords : Paphlagonia, Nemesis, Sikke, Roma Eyalet, Tasvir.