“BİNDİRME TAVAN”: BİR ADLANDIRMA SORUNSALI

Authors : Sunah Choi

Pages : 195-202

Doi:10.1501/sbeder_0000000145

View : 35 | Download : 844

Publication Date : 2017-07-02

Article Type : Research Paper

Abstract :“Bindirme Tavan” ya da “Kırlangıç Kubbe” olarak da adlandırılan yapı elemanları, esasen, birbirinden az-çok farklılaşan bir örtü biçimini açıklamaktadır. Çeşitli dillerde değişik şekillerde karşılıkları olan bu terimler, bu tür örtü strüktürlerine ilişkin tarihî kaynaklarda geçen yazılı veriler olmayıp, aksine, araştırmacılar tarafından sıklıkla kullanılan ve tarihî süreç içinde yeniden formüle edilip adlandırılmış olması muhtemel terimlerdir. Farklı dillerde ve farklı araştırmacılar tarafından nasıl adlandırılıp tarif edilirse edilsin, bindirme tavan, strüktür ve işlevsellik anlamında incelenmesi gereken bir örtü biçimidir. En belirgin özellik, tekniğin “bindirme” oluşu, başka bir deyişle, örtüyü oluşturan yapı malzemesinin (çoğunlukla ahşap ve yanısıra taş) birbiri üzerine bindirilmesiyle elde edilen bir biçim meydana getirmesidir. Diğer bir husus, örtünün tepeden ışık almasıdır; bu bağlamda, bu tür tavan strüktürlerinin ortasında tepe penceresi niteliğinde ve daima kare formlu bir açıklık yer almaktadır. Bir diğer ayrıntı, örtünün oturduğu mekânın köşesinin üst kotunda, örtüyü oluşturan kiriş düzeneğinin, mekânın köşelerine bir köşegen oluşturacak şekilde çapraz olarak yerleştirilmiş olmasıdır. Nihayet bir başka husus da, örtünün, enteryöre kattığı dekoratif boyuttur.
Keywords : Bindirme Tavan, Tüteklikli Kubbe, Yalancı Kubbe.