HANDERANG(韓德讓)'IN YAŞAMI -LİAO SHİH(遼史) TARİH KAYNAKLARINDA GEÇEN HANDERANG HAKKINDAKİ LİEZHUAN(列傳) KAYITLARI ÜZERİNDEN

Authors : Younghee Lee

Pages : 268-278

Doi:10.33537/sobild.2020.11.2.21

View : 62 | Download : 125

Publication Date : 2020-07-02

Article Type : Research Paper

Abstract :YelüAbaoji(耶律阿保機)\\\'nin Hitaylar(Qidan:契丹)\\\'ı birleştirmesiyle 916 yılında Mançurya(滿洲)\\\'da Liao Hanedanlığı(遼) kurulmuştur. Daha sonra çevre bölgeleri de fethederek gelişme göstermiştir. 926 yılında Balhae Krallığı(渤海)\\\'nı yıkarak Mançurya bölgesini hakimiyeti altına almış ve Çin\\\'in Song Hanedanlığı(宋) ile yaptığı birçok savaş sonucunda Kuzeydoğu Asya\\\'nın lider devleti konumuna yükselmiştir. Daha sonra Song Hanedanlığı ile Chanyuan Antlaşması(澶淵之盟)\\\'nın yapılması sonucunda Kuzeydoğu Asya\\\'da güç dengesi kurulmuştur. Bu dönemde aktif rol oynayan kişi ise Handerang(韓德讓)\\\'dır. Hanzu(漢族) kökenli olan Handerang(韓德讓:941-1011), Liao Hanedanlığı\\\'ndan Jingzong(景宗) döneminde memuriyete başlamış ve Shengzong(聖宗) döneminin sonuna kadar vezir olarak görev yapmıştır. Handerang\\\'ın dedesi Hanzhigu(韓知古), Liao Hanedanlığı\\\'na esir olarak gelmiştir. Handerang\\\'ın babası Hankuangsi(韓匡嗣)\\\'nin ise Liao Hanedanlığı\\\'nda bürokrat olması sonucunda aile yükselme göstermeye başlamıştır. Daha sonra Handerang, Shengzong\\\'un Liao Hanedanlığı tahtına çıkmasında önemli bir rol oynayınca ailesi de Liao Hanedanlığı\\\'nda önemli aileler arasına girmeye başlamıştır. Ayrıca Song Hanedanlığı ile yapılan çok sayıda savaşta aktif bir çalışma göstermiştir. Handerang, Liao Hanedanlığı ile Song Hanedanlığı arasında Chanyuan Antlaşması\\\'nın imzalanmasını sağlayarak Liao Hanedanlığı\\\'nı güçlü bir devlet haline getiren ve Kuzeydoğu Asya\\\'da güç dengesinin oluşmasını sağlayan kişidir. Handerang, Hanzu kökenlidir ancak Liao Hanedanlığı\\\'nda bürokrat ve vezir olarak faaliyet göstermiştir. Bu durumun Handerang ile Osmanlı\\\'nın devşirme kökenli vezirleri arasında ortak bir nokta olduğu söylenebilir. Ayrıca Handerang, Büyük Selçuklu Devleti döneminde vezir olan Nizamü\\\'l-Mülk(1018-1092) ile de karşılaştırılabilir. Handerang\\\'ın hayatını öğrenmek amacıyla bu araştırmada Liaoshi(遼史) tarih kaynaklarında geçen Handerang hakkındaki Liezhuan(列 傳) kayıtları incelenecektir.
Keywords : Han Derang(韓德讓), Song Hanedanı(宋), Chanyuan Antlaşması(澶淵之盟)