Azerbaycan musiqisinde muğam senetinden istifade olunması baxımından bestekarların yaradıcılığının tedqiqi

Authors : Ruxsare Huseynova

Pages : 33-43

View : 36 | Download : 23

Publication Date : 2023-03-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada, Azerbaycan'ın milli hazinesi olan muğam meselesine ve bestecilerin yaratıcılığında kullanımına ayrıldı. Bildiğimiz gibi muğamlar, Yakın ve Orta Doğu halkları da dahil olmak üzere Azerbaycan'ın ulusal klasik müziğinin doruk noktasıdır ve zengin içeriği ve derin duygusal anlamı ile halk vokal-enstrümental bestesinin en yaratıcı örneğidir. Muğam, büyük bir tarihsel gelişim yolundan geçerek yavaş yavaş olgunlaşmış ve mükemmelleşmiştir. Azerbaycan bestecileri halk müziğinin çeşitli türlerini eserlerinde kullanmışlar ve eşsiz sanat eserleri yaratmışlardır. Özellikle muğam, Azerbaycan'da bestecilerin yaratıcılığının oluşmasında ana motive edici güç olmuş ve Azerbaycan bestecilerinin müzik tarzı, muğam ile bestecinin yaratıcılığının karşılıklı olarak etkilenmesi sonucu oluşmuştur. Muğam, Azerbaycan bestecileri için tükenmez bir ilham kaynağı olmuş ve bestecinin yaratıcılığının opera, senfonik müzik, oda-enstrümantal ve vokal müziği dahil olmak üzere tüm alanlarına yayıldığı söylenebilir. Ü. Hacıbeyov, Mugam'ı ilk kez tüm müzik dünyasının peçetesi haline getirmeyi başardı. Halk müziğinin zenginliğini kullanmamanın örneğini de yaratıcılığıyla bestecilere göstermiştir. Ü. Hacıbeyov'un başarılı sanat tecrübesi, bestecilerimizin bu yöndeki verimli yaratıcı arayışlarına geniş perspektifler açtı. Üzeyir Hacıbeyov ile başlayarak, M. Magomayev, A. Zeynalli, G. Garayev, F. Emirov, J. Hajiyev, S. Hacıbeyov, T. Guliyev, S. Rüstemov, J. Jahangirov, S. Elesgerov, E. Abbasov , H. Khanmemmedov, A. Melikov, V. Adigozelov ve diğer Azerbaycan bestecileri Azerbaycan halk müziğinin tüm özelliklerini opera ve balelerinde, müzikal komedilerinde, senfonik eserlerinde, şarkı ve romanslarında ustaca kullanmışlar ve halk müziğine geniş yer vermişlerdir. Bu araştırmada muğamların aynı zamanda Azerbaycan müziğinin ulusal gelenekleri ile pan-Avrupa başarılarının ustaca senteziyle yaratılan senfonik ve korolu muğamlar, sonat-muğam, caz-muğam vb. birçok müzik eserine ve yeni türlere ait olduğu belirtilmektedir. Araştırmada, Azerbaycan bestecilerinin muğamla yaptıkları eserlerden bahsedilmekte ve bu eserlerin nota örnekleri sunulmaktadır. O yörelerin törenlerinde Azerbaycan türkülerinin rolü incelenmiştir.
Keywords : Bestekar, Hacıbeyov, Muğam operası, Musiqi folkloru, Simfonik muğam