DAĞLIK KARABAĞ MESELESİNDE DEĞİŞEN GİDİŞAT VE TÜRKİYE'NİN ROLÜ

Authors : Levent ÖZDEMİR

Pages : 81-107

Doi:10.20493/birtop.1001369

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :19. yüzyılda Çarlık Rusya tarafından işgal edilen Azerbaycan toprakları, Karabağ Hanlığı’nın Rus egemenliğine girmesiyle demografik olarak sistematik bir dönüşüm yaşamıştır. 1826’da İran’ı mağlup eden Rusya, 1828 Türkmençay Anlaşması ile Azerbaycan topraklarının kuzeyini alırken, güneyini İran’a bırakmıştır. Dağlık Karabağ bölgesi için kırılma noktası olan bu anlaşmayla Ruslar, Dağlık Karabağ’a Ermenileri göç ettirerek, yapay bir bölge inşa etmiştir. Zamanla çoğunluk haline gelen Ermeniler, Karabağ bölgesinden hak iddia eder duruma gelmiştir. Gerek Sovyetler döneminde gerekse Sovyetlerin çöküşü ile Karabağ bölgesindeki taleplerinden vazgeçmeyen Ermeniler, 1992-1994 yıllarında Dağlık Karabağ’ı ve civarındaki illeri işgal ederek, birçok masum Azerbaycanlıyı katletmiştir. Bu süreçte uluslararası kuruluşlar soruna çözüm bulamamış, Azerbaycan toprakları yaklaşık otuz yıl boyunca Ermenistan işgali altında kalmıştır. Temmuz 2020’de Ermenistan’ın Azerbaycan’a karşı saldırıya geçmesiyle çatışmalar tekrar başlamıştır. Ancak bu kez gidişat Ermenistan’ın aleyhine dönmüştür. Türkiye’nin bölgede izlediği etkili politikalar ve Azerbaycan’a verdiği askeri ve siyasi destek, Azerbaycan’ın askeri üstünlüğü ile birleşince akabinde Karabağ zaferini getirmiştir.
Keywords : Azerbaycan, Dağlık Karabağ Meselesi, Ermenistan, Rusya, Türkiye