Ereğli ve Çevresinin Hitit ve Geç Hitit Dönemlerindeki Dini Kültürü

Authors : Batın Seçilmiş

Pages : 234-246

Doi:10.69787/bitigefd.1562376

View : 131 | Download : 149

Publication Date : 2024-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Ereğli ve çevresi, Hititler ile Geç Hititler dönemlerinde önemli bir tarihi ve kültürel merkez olmuştur. Bölgenin coğrafi konumu, Akdeniz ile İç Anadolu arasında bir köprü görevi görmesi, tarihsel süreçte stratejik bir güzergâh oluşturmuş ve bu durum, Hititler ile Geç Hititler’in bölgeye olan ilgisini artırmıştır. Bu etkileşim, zengin bir dini ve kültürel mirasın oluşmasına katkıda bulunmuş, böylece bölgenin tarihi önemi daha da pekişmiştir. Hititler döneminde, Ereğli’de birçok dini öğe ve kültürel mirasın korunması, bu dönemin derin inanç sistemine ışık tutmaktadır. Özellikle Hitit heykelcikleri, bu dönemin sanat anlayışını yansıtan önemli eserler arasında yer almaktadır. Durağan, paralel ve yan yana dizilen sivri pabuçlu erkek heykelcikleri, Hitit inanç sisteminin somut örnekleri olarak öne çıkmaktadır. Bu heykelcikler, sadece sanatsal bir değere değil, aynı zamanda dönemin toplumsal ve dini yaşamına dair önemli bilgilere de sahiptir. Bunun yanında, Emirgazi yakınlarındaki Arısama Dağı, IV. Tuthaliya döneminde kutsal kabul edilmesiyle dikkat çekmektedir. Burada yer alan dört sunak ve yazıt, dönemin dini ayinlerini ve tanrılara yapılan ibadetleri detaylandırmaktadır. Yazıtlarda, Güneş, Gök ve Fırtına tanrılarına yapılan ibadetler, IV. Tuthaliya\\\'nın bu tanrılara olan derin bağlılığını açıklamaktadır. Bu tür buluntular, Hitit mitolojisi ve din anlayışının derinliklerine inmeyi mümkün kılar. Geç Hitit Dönemi’nde ise, Halkapınar yakınlarında yer alan İvriz Kaya Anıtı, dönemin başka bir önemli eseri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anıtta, Tuwana Kralı Warpalawas ile Fırtına Tanrısı Tarhunzaş’ın tasvirleri, Hititler’in tarım ve bereket tanrılarına olan inancını simgeler. Anıtın üzüm ve mısır figürleri ile zenginleştirilmesi, Hitit kültürünün tarımsal unsurlarını ve bereket anlayışını bir arada sunar. Aynı zamanda, Tarhunzaş’ın kıyafetleri üzerinde Asur, Hatti, Frig ve Arami etkilerinin görülmesi, dönemler arası kültürel etkileşimin zenginliğini gözler önüne serer. Sonuç olarak, Ereğli ve çevresi, Hititler ile Geç Hititler dönemlerinde dini ve kültürel yapılarıyla önemli bir merkez haline gelmiştir. Bu alanların tarihsel zenginliği, bölgenin medeniyetler arasındaki köprü işlevini pekiştirmiştir. Analizler, bu kültürel mirasın günümüze kadar gelen izlerini ve değerini ortaya koymaktadır. Özellikle Ereğli ve çevresindeki bu dini buluntular, sadece bu bölgenin değil, aynı zamanda Konya Ovası’nın tarihi ve kültürüne de önemli katkılarda bulunmaktadır. Bu tür çalışmaların ışığında, Ereğli ve çevresinin tarihi mirasına olan ilgi daha da artmakta, bölgenin zengin kültürel yapısı, gelecek nesillere aktarılmak üzere korunma altına alınmaktadır.
Keywords : Ereğli heykelcikleri, Arısama Dağı, İvriz Kaya Anıtı, Warpalawas, Tarhunzaş