Mısır fidelerinin büyüme ve gelişmesi üzerine progesteronun doğrudan etkisi

Authors : Hülya TÜRK

Pages : 396-405

Doi:10.17798/bitlisfen.473607

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2019-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Memeli cinsiyet hormonları arasında yer alan ve bitkilerde de doğal olarak bulunan progesteron, çimlenmeden çiçeklenmeye kadar tüm bitki gelişim safhaları üzerine önemli uyarıcı etkilere sahiptir. Ancak bu hormonun etki mekanizması halen tam olarak aydınlatılamadığı gibi, sebep olduğu etkilerin de direkt olarak kendinden mi kaynaklandığı yoksa farklı yolaklar üzerinden dolaylı olarak mı gerçekleştiği halen bilinmemektedir. Bu amaçla, mevcut araştırmada progesteron reseptör antagonisti olan mifepriston kullanılmak suretiyle, progesteronun etkisinin doğrudan mı yoksa dolaylı mı olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. 9 günlük mısır fideleri 4 gruba ayrılarak yapraklarına saf su (kontrol grubu), progesteron (0.1 µmol.L -1 ) , mifepriston (5.8×10 -5 mmol.L -1 ) ve progesteron + mifepriston) solüsyonları püskürtülmüş ve tüm gruplar üç gün sonra hasat edilerek çeşitli analizler yapılmıştır. Progesteron uygulaması bitkilerin kök ve yaprak uzunluları ile total klorofil ve kuru madde içeriklerinde kontrol bitkilerine kıyasla önemli artışlara sebep olurken, mifepriston uygulanan bitkilerde bu parametrelerin tamamında belirgin düşüşler kaydedildi. Progesteron ile birlikte mifepriston uygulanan bitkilerde ise kontrol bitkilerine kıyasla istatistiki olarak önemli bir değişim meydana gelmedi. Tek başına mifepriston uygulaması ise bu parametrelerde belirgin bir inhibisyona neden oldu. Tüm bu bulgular, mifepriston uygulamasının progesteronun bağlanmasını önlemek suretiyle progesteron bağlantılı metabolik faaliyetlerin gerçekleşmesine ket vurarak mısır fidelerinin büyüme ve gelişmesini inhibe ettiğini ve böylelikle progesteronun bitki metabolizması üzerine doğrudan etkiye sahip olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Keywords : progesteron, mifepriston, mısır, bitki büyümesi