Atık jips kullanılarak amonyum sülfat üretilebilirliği

Authors : Tuğba AKKAŞ BOYNUEĞRİ, Melike YILDIRAN SERİN, Sevgi DURSUN

Pages : 48-55

Doi:10.30728/boron.610616

View : 23 | Download : 8

Publication Date : 2020-03-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Kolemanit (Ca2B6O11.5H2O) ve sülfürik asit kullanılarak borik asit sentezi gerçekleştirildiğinde yan ürün olarak jips (2CaSO4.2H2O) açığa çıkar. Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı Borik Asit Üretim Tesislerinden çıkan yan ürün jips sulandırılarak atık barajına gönderilmektedir. Bu çalışmada, jips (2CaSO4.2H2O) ve amonyum bikarbonat (NH4HCO3) kullanılarak pH ve sıcaklık kontrollü olarak amonyum sülfat ((NH4)2SO4) sentezlenmiştir. Böylece, atıktan fayda sağlanarak atık barajlarının getirdiği maliyet yüklerinin düşürülebileceği öngörülmektedir. Ayrıca, bu çalışma tarım sektöründe yeni ürün geliştirilmesi bakımından ülkemiz için önemlidir. Jips ve amonyum bikarbonat arasındaki reaksiyon sonrasında sentezlenen amonyum sülfatın X-ışını floresans spektrometresi (XRF), indüktif olarak eşleştirilmiş plazma (ICP), termogravimetrik (TGA) ve titrimetrik yöntemler ile analizleri yapılmış ve karakterize edilmiştir. Dahası, (NH4)2SO4 elde edildiğinin doğrulanması için X-ışını kırınım (XRD) deseni kullanılmıştır. Sonuçta, belirlenen optimum çalışma koşullarında %98,336 saflıkta ve %88,730 verimle (NH4)2SO4 sentezlenmiştir. 
Keywords : Borik asit, Jips, Amonyum sülfat, Gübre