OSMANLI DEVLETİNDE İDARİ YARGININ GELİŞİMİNDE ŞÛRA-YI DEVLETİN ROLÜ

Authors : Belkıs KONAN

Pages : 135-159

View : 24 | Download : 12

Publication Date : 2019-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İdare hukuku ve idari yargılama hukuku diğer hukuk dallarından daha geç bir tarihte ortaya çıkmıştır. Osmanlı Devleti’nde idari yargılama gelişimi diğer devletlerden daha da geç tarihlere rastlar. Bu makalede, Osmanlı Devleti’nde idari yargılamanın gelişimi konusunda atılan adımlar incelenecektir. Çalışmamızın ilk kısmında farklı hukuk sistemlerinde idari yargılamanın gelişmesi ele alınacaktır. Ardından Osmanlı Devleti’nden önce kurulan Türk Devletlerinde yöneticilerin hukuka uygun davranmalarını ve idari denetim olgusundan bahsedilecektir. Osmanlı Devleti’nde ise yönetici ve yönetilenler yani bireyler arasındaki davaların görüldüğü farklı meclislerin adli ve idari dava ayrımının oluşmasına etkisi araştırılacaktır. Bu konuda en önemli gelişme 1868 yılında Şûra-yı Devletin kurulması ile gerçekleşmiştir. Esasen bir danışma organı olarak kurulmuş olan bu kurum, aynı zamanda “hükümet ve eşhas arasındaki davalara” bakmakla görevlendirilmiştir. Bu nedenle, araştırmamızın temel kısmını Şûra-yı Devletin yargılama fonksiyonu oluşturur. Araştırmamızda, Şûra-yı Devlet’in bir yargılama makamı olarak ve Şûra tarafından yapılan yargılamanın ise idari yargılama olarak kabul edilip edilemeyeceği sorusunun cevabı aranmıştır. Şûra-yı Devlet’in İdari yargılamanın gelişmesine etkisi farklı tarihlerde yapılan değişiklikler gözönüne alınarak Cumhuriyet Dönemine kadar geçen süre de incelenmiştir.
Keywords : Şura yı Devlet, Osmanlı Öncesi Türk Devletlerinde İdari Yargı, Osmanlı Döneminde İdari Yargı