CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA SERİ MUHAKEME USULÜ

Authors : İbrahim KESKİN

Pages : 205-252

View : 27 | Download : 17

Publication Date : 2022-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Seri Muhakeme Usulü (SMU), Ceza Muhakemesi Kanunu’ nun (CMK) 250. maddesinde onbeş fıkra halinde düzenlenmiştir. Kanun maddesinde sayılan suçlarla sınırlı olan ve belirlenen şartlar altında uygulanabilen, istisnai nitelikte özel bir ceza muhakemesi yoludur. Kanun koyucuya göre daha az önem arz eden suçlarda bu usul uygulanmaktadır. Bu suçlara ilişkin soruşturmalarda, delillerin toplanması ve koruma tedbirlerine başvurulması olağan soruşturma yöntemleriyle aynıdır. SMU’da, şüpheli daha az bir ceza alma ümidiyle bu usulü kabul ederek muhakeme sürecine başlamaktadır. Yargılama süreci bazı şekli kurallardan arındırılmıştır. Hızlı, etkili ve suçla orantılı bir yaptırım uygulanmaktadır. Bozulan kamu düzeninin yeniden tesis edilmesi amaç-lanmaktadır. SMU’da şüpheli, müdafii, başsavcılık ve karar makamı olarak mahkeme bulunmaktadır. Yetkili ve görevli mahkeme tarafından yapılan denetim sonucu hüküm kurulmaktadır. Usulün uygulanabilmesi için, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe bulunmalıdır. CMK’nın 160/1. maddesine göre; soruşturmanın başlaması için “basit şüphe” yeterlidir. Basit şüphe, olayın gerçekliğini araştırmaya yöneliktir. “İhbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren hâlde” olayın doğru olup olmadığı kuşkusudur. SMU’da basit şüphe yerine “yeterli şüphe” bulunmalıdır. Yeterli şüphe “soruşturma evresi sonunda toplanan delillerin, suçun işlendiği hususunda yeterli olmasıdır”. Delillerin toplanmasından sonra şüphelinin tespit edilmesidir. SMU’nun uygulanabilme şartları CMK ve Ceza Muhakesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği’ nde belirlenmiştir. Usulün uygulanabilmesi için soruşturma aşaması bitmiş olmalıdır. Şüphelinin leh ve aleyhindeki tüm deliller toplanmalıdır. Kamu davası için yeterli şüphe içerecek delil toplanamamış veya kovuşturma olanağı yoksa kovuşturmaya
Keywords : Ceza yargılaması, ceza muhakemesine alternatif usuller, seri muhakeme usulü, özel yargılama usulü, ceza yargılamanın hızlandırılması