ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİSİ OLABİLMENİN ŞARTLARI VE BU KİŞİLERİN CEZA MUHAKEMESİ BAKIMINDAN YETKİ VE SORUMLULUKLARI

Authors : Numan DOĞAN, Ahmet Hulusi AKKAŞ

Pages : 63-98

Doi:10.57083/adaletdergisi.1217749

View : 31 | Download : 12

Publication Date : 2022-12-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Özel güvenlik görevlisi, 5188 sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun”a dayalı olarak çıkarılan Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’in 4. maddesinde, “Kanun kapsamında özel koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirmek amacıyla istihdam edilen kişiler” şeklinde tanımlanmıştır. Çalışmamızda ilk önce özel güvenlik görevlisi olabilmenin şartları değerlendirmeye alınacaktır. Bu kapsamda 5188 sayılı Kanun 10. maddesinde özel güvenlik görevlisi olabilmenin şartları sayılmıştır. Özel güvenlik görevlisi olabilmesi için aranan olumlu birtakım şartların yanında, belli suçlardan hüküm giyenlerin özel güvenlik görevlisi olamayacakları da belirtilmiştir. Söz konusu hüküm, 680 sayılı KHK 69. maddesi ile değiştirilerek özel güvenlik görevlisi olabilmesinin şartları daha da ağırlaştırılmıştır. Bununla birlikte bu hüküm ve hükümde yapılan değişiklikler de incelenmeye alınacaktır. Söz konusu değişikliğin ceza hukukuna hâkim olan ilkeler karşısındaki durumunun değerlendirilmesinin gerekli olduğunu düşünmekteyiz. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m.164’te, kimlerin adli kolluk görevlisi sayılacağı belirtilmiştir. Düzenlemede özel güvenlik görevlilerinin sayılmaması nedeniyle özel güvenlik görevlilerinin adli kolluğa yardımcı kişiler olduğunu söyleyebiliriz. Zira gerek 5188 sayılı Kanunda gerekse de bu kanuna dayalı olarak çıkarılan yönetmelikte özel güvenlik görevlilerinin ceza muhakemesine ilişkin birtakım yetkileri kullanabileceği belirtilmektedir. Çalışmamızda bu kişilerin yetkilerinin sınırlarının neler olduğu belirlenmeye çalışılacaktır. 5188 sayılı Kanun m.23’te özel güvenlik görevlilerinin görevleriyle bağlantılı olarak işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılacağı; ikinci fıkrasında ise özel güvenlik görevlilerine karşı görevleri dolayısıyla suç işleyenlerin kamu görevlisine karşı suç işlemiş gibi cezalandırılacağı düzenlenmiştir. Mevzuatımızda yer alan bu tarz ifadelerin ne anlama geldiğinin de incelemeye tabi tutulması gereklidir. Bu hüküm doğrultusunda gerek özel güvenlik görevlilerine karşı suç işlenmesi gerekse de özel güvenlik görevlilerinin suç işlemesi durumu değerlendirmeye alınacaktır.
Keywords : Özel Güvenlik Görevlisi, Ceza Muhakemesi, Yetki, Sorumluluk, Kamu Görevlisi, Private Security Officer, Criminal Procedure, Authorization, Responsibilities, Public Officer