İLÂMSIZ İCRA TAKİBİNDE İCRA DAİRESİ YETKİSİZLİĞİ KENDİLİĞİNDEN DİKKATE ALABİLİR Mİ?

Authors : Ayşe Kılınç, Aslı Aras

Pages : 691-710

Doi:10.57083/adaletdergisi.1573654

View : 108 | Download : 297

Publication Date : 2024-10-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Konusunu para veya teminat alacaklarının oluşturduğu ilâmsız icra takibinde yetki kuralı İcra ve İflâs Kanunu’nun 50. maddesinde düzenlenmiştir. Belirtilen düzenlemeye göre, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yetkiye ilişkin hükümlerinin ilâmsız icra takiplerinde de kıyas yoluyla uygulanacağı kabul edilmektedir. Bununla birlikte, belirtilen maddenin ikinci fıkrasında ise yetkisizlik iddiasının yetki itirazı olarak yapılacağı yer almaktadır. Bu bağlamda, ilâmsız icra takibinde yetkisizlik, borçlu tarafından ileri sürülmesi gereken bir itiraz olarak kabul edilmiştir. Buna göre, ilâmsız icra takibinde icra müdürünün yetkisizliği kendiliğinden dikkate alamaması gerekir. Ancak İİK m. 50/1’in HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine yaptığı atıf sebebiyle, HMK’da yer alan kesin yetki kurallarının ilâmsız icra takibi bakımından da geçerli olup olmayacağı meselesi önemlidir. Zira, HMK’da yer alan kesin yetki kuralları dava şartı olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla, HMK’da yer alan kesin yetki kuralları ilâmsız icra takibinde de kabul edildiğinde, icra müdürü tarafından kendiliğinden dikkate alınması gerekecektir. İcra müdürü tarafından kesin yetki kuralı kendiliğinden dikkate alınmadığı takdirde ise icra müdürünün bu işlemine karşı şikâyet yoluna başvurulabilecektir. Oysa ki, İİK m. 50/2’de açıkça yetkisizliğin itiraz olarak ileri sürülebileceği kabul edilmiştir. Bu durumda, HMK’da dava şartı olarak kabul edilen kesin yetki hallerinin, ilâmsız icra takibinde de takip şartı olarak kabul edilip edilemeyeceği meselesine öğretideki görüşlerde ve yargı içtihatlarında farklı cevaplar verilmektedir. Bu çalışmanın amacı ise öğretideki görüşler, kaynak İsviçre hukukundaki düzenlemeler ve yargı içtihatlarındaki durum dikkate alınarak belirtilen meseleye bir cevap bulmaktır.
Keywords : İlâmsız İcra Takibi, İcra Dairesinin Yetkisi, İlâmsız İcra Takibinde Yetkisizlik, İlâmsız İcra Takibinde Yetki İtirazı, Takip Şartı