ÇOCUKLARDA ÇÖLYAK HASTALIĞI TANISINA YÖNELİK FARKLI BİR YAKLAŞIM A Different Approach to The Diagnosis of Celiac Disease in Children

Authors : Uğur Deveci, Ufuk Acar

Pages : 235-240

View : 31 | Download : 24

Publication Date : 2024-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :ÖZET Amaç: Çölyak hastalığı; genetik olarak duyarlı kişilerde buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten isimli proteine aşırı duyarlılık sonucu, bağırsak mukozasının zedelenmesi ve malabsorbsiyonla sonuçlanan otoimmün bir hastalıktır. Bu çalışmada çölyak hastalığının tanısında biyopsi ve doku transglutaminaz antikor immunglobulin A (DTGA) düzeyi arasındaki korelasyon ile biyopsinin etkinliği değerlendirilmiştir. Gereç ve Yöntemler: 2016-2018 yılları arasında Şanlıurfa Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji Bölümü’nde çölyak hastalığı tanısı alan 201 çocuk olgunun klinik ve laboratuvar bulguları incelenmiştir. Daha önce bir dış merkezde çölyak hastalığı tanısı alanlar ve diyet başlanan hastalar çalışma dışı bırakılmıştır (11 hasta). Anamnez, fizik muayene, laboratuvar tetkikleri ve üst gastrointestinal sistem endoskopisinden elde edilen patoloji sonuçları ile veriler oluşturulmuştur. Başvuru şikayetleri ve incelemelerden elde edilen veriler hastaların demografik özellikleri ve antropometrik ölçümleri ile birlikte değerlendirilmiştir. Bulgular: Hastaların serum DTGA düzeyleri 18 IU/mL üzerinde olanlar pozitif kabul edilmiştir. Olguların 112’si (%55,7) kız, 89’u (%44,3) erkekti. Duodenum histopatolojisi; olguların 9’unda (%4,5) Marsh 2, 90’nında (%44,7) Marsh 3a, 91’inde (%45,3) Marsh 3b, 11’inde (%5,5) Marsh 3c ile uyumluydu. 192 olguda (%95,5) DTGA ≥100 IU/ml idi. Güçlü DTGA pozitifliği (DTGA ≥100 IU/ml) saptanan olguların %96,8’nin duodenum histolojisi Marsh 3 (villöz atrofi) ile uyumluydu. Marsh 3c ile güçlü pozitif DTGA arasında yapılan korelasyon analizinde pozitif yönde, istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r=0,232; p=0,001). Sonuç: Bu çalışma güçlü pozitif DTGA düzeylerinin (≥100 IU/ml) neredeyse her zaman Marsh 3 duodenal histopatolojik değişikliklerle beraber olduğunu göstermiştir. Biyopsi yapılmadan çölyak hastalığı tanısının konulması eşlik eden bazı hastalıkların atlanmasına neden olabilir; fakat seçilmiş bazı olgularda çocuk gastroenteroloji uzmanları tarafından endoskopi yapılmadan da çölyak hastalığı tanısı konulabilir.
Keywords : ÇOCUKLARDA ÇÖLYAK HASTALIĞI TANISINA YÖNELİK FARKLI BİR YAKLAŞIM, A Different Approach to The Diagnosis of Celiac Disease in Children, ÇOCUKLARDA ÇÖLYAK HASTALIĞI TANISINA YÖNELİK