HZ. İBRAHİM (A.S.)’İN GÖKCİSİMLERİYLE MONOLOĞUNUN İŞÂRÎ/TASAVVUFÎ YORUMU

Authors : Ahmet ATLI

Pages : 125-143

View : 15 | Download : 16

Publication Date : 2016-07-13

Article Type : Other Papers

Abstract :Bu makalede, Hz. İbrahim (a.s.)in gökcisimleriyle monoloğuna dair kıssası, işârî/tasavvufî açıdan ele alınıp değerlendirilmiş, konuyla ilgili zâhirî yorumlara ise kısaca değinilmiştir. Söz konusu kıssada Hz. İbrahim, sırasıyla yıldız, ay ve güneşi gördüğünde Rabbim budur demiş, ancak bunlar batıp gözden kaybolunca, fani ve geçici şeylerin rab olamayacağını anlamış ve Hakka yönelmiştir. Rabbim budur sözünden yola çıkan bazı müfessirler, Hz. İbrahimin kısa bir süre de olsa gökcisimlerini rab edindiğini öne sürerken, bazıları Hz. İbrahimin bu sözü kavmiyle tartıştığı sırada gökcisimlerine tapınmanın manasızlığını ortaya koymak amacıyla farazî olarak söylediğini ve bunun bir tartışma yöntemi olduğunu dile getirmişlerdir. Sûfîler ise, Hz. İbrahimin gökcisimleriyle monoloğunu işârî/tasavvufî açıdan ele alıp yorumlamış ve tasavvuf kavramlarıyla açıklamaya çalışmışlardır. Sûfîler tarafından söz konusu kıssa, Hz. İbrahimin seyr-i sülûk esnasında yaşadığı manevî bir tecrübe olarak değerlendirilmiş, kıssada geçen gökcisimlerine mecaz anlamlar yüklenmiş, yıldız, ay ve güneş, kul ile Allah arasında bulunan ve sûfînin manevî yolculukta ilerleyebilmesi için aşması gereken nuranî perdeler olarak yorumlanmıştır.
Keywords : Hz İbrahim, İşârî tefsir, Tasavvufî tefsir, Seyr i sülûk