Şerhu’l-Akâid ve Kelâmî Değeri Üzerine Bir Deneme

Authors : Harun ÇAĞLAYAN

Pages : 15-43

View : 27 | Download : 16

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Şerhu’l-Akâid , Kelâm ilmi için önemli bir eserdir. Eser, asırlarca medrese ders müfredatında kelâm ders kitabı olarak okutulmuştur. Bunun sebebi, kendisinden önceki kelâmî konuları kısa ve anlaşılır bir metotla özetlemesidir. Şerhu’l-Akâid ’in teolojik bir içeriğe sahip olması, onun kelâmî olarak farklı açılardan değerlendirilmesini gerekli kılmaktadır. Çalışmada Şerhu’l-Akâid adlı eser; metot, içerik ve literatür açısından incelenerek kelâmî değeri üzerine bazı tespitlerde bulunulmuştur. Böylece eser ve eserin Müslüman düşünce açısından ne anlam ifade ettiğine ilişkin çözümlemeci bir yargıya ulaşılmaya çalışılmıştır. Şerhu’l-Akâid , Sa’duddîn Mes’ûd b. Fahreddîn et-Teftâzânî tarafından Ömer en-Nesefî’nin kelâm metni olan Akâidu’n-Nesefî üzerine yazılmış şerhlerin en meşhurudur. Eserin bu ünü, onun kelâm alanındaki klasik eserlerden biri olmasına neden olmuştur. Şerhu’l-Akâid ’in, konuları işlerken kullandığı metotta iki temel unsur bulunmaktadır. Bunlardan ilki, eserin klasik kelâm sorunlarına göre sade ve kısa bir şekilde hazırlanmış olmasıdır. İkincisi ise hem rakip mezheplerin görüşlerini mukayeseli olarak vermesi hem de bu görüşlerin kısmen felsefesini yapmasıdır. Bu yönüyle Şerhu’l-Akâid ’i, kelâm eseri olmasının yanı sıra bir kelâm felsefesi girişimi olarak da görmek mümkündür.
Keywords : Teftâzânî, Şerhul Akâid, Kelâm, şerh, Akâidun Nesefî