Bakım Verme Yükü ve Dindarlık: Hasta Bakıcılar Üzerine Nicel Bir Araştırma

Authors : Mehmet Emrullah Duran

Pages : 153-173

Doi:10.51553/bozifder.1462423

View : 71 | Download : 91

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada, hasta bakıcıların bakım verme yükü ve dindarlık düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Hasta bakıcılar hastane, huzurevi ve çeşitli sağlık kuruluşlarında bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak ve onların günlük gerekli bakımlarını yerine getirmek üzere görevlendirilen personellerdir. Bakım kavramı mevcut durumu iyileştirme çabası ve kişinin temel ihtiyaçlarını giderme olarak tanımlanırken bakım verme yükü ise bakım veren kişinin gerçekleştirdiği hizmet sonrası bedensel ve ruhsal olarak gerilim yaşaması ya da stres hissetmesi olarak açıklanmıştır. Bakım verme yükünü etkileyen birçok faktör vardır. Özellikle bakım verilen kişinin özellikleri ve hastalığın yol açtığı ağrı, acı ve öfke gibi durumlar bakım verme yükünü etkileyen etmenlerdendir. Ayrıca bakım verenin cinsiyeti, yaşı, mesleki tecrübesi ve yaptığı işi sevmesi gibi faktörlerde bakım verme yükünü önemli ölçüde etkilemektedir. 2024’ün Mart ayında gerçekleştirilen araştırmaya Konya merkezde bulunan hastanelerde çalışan 169 hasta bakıcı katılmıştır. Araştırmanın amacı kapsamında ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma verileri anket tekniğiyle toplanmış ve anket formunda Kişisel Bilgi Formu, Bakım Verme Yükü Ölçeği ve Dini Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Veri analizinde Pearson korelasyon analizi ve t testi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hasta bakıcıların 92’si (%54,4) “erkek”, 77’si (%45,6) “kadın”dır. Araştırma örnekleminin %69,8’i (s=118) “40 yaş altı”, %30,2’si (s=51) “40 ve üstü” yaş grubundandır. Katılımcıların meslekte bulunma süresi %66,9’u (s=113) “15 yıl altı”, %33,1’i (s=56) “15 yıl ve üstü”dür. Çalışma grubunda yer alacak kişiler için hem hasta bakıcılık mesleğini öğrenme hem de işe yeni başlama sürecinin yaratabileceği olumsuz durumların araştırmaya yansımaması için bireylerin bulundukları kurumda en az altı ay çalışmış olması kriteri belirlenmiştir. Araştırma kapsamında örneklem olarak Sağlık Bakanlığına bağlı tüm devlet hastanelerinde görev yapan hasta bakıcılardan veri toplanması mümkün olmadığı için hasta bakıcıları yansıttığı düşünülen Konya’da bulunan devlet hastanelerinde çalışan hasta bakıcılar çalışma grubu olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda bakım verme yükü ile dindarlık arasındaki ilişkinin negatif yönde güçlü düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu, dindarlık puanları yükseldikçe bakım verme yükünün azaldığı tespit edilmiştir. Bakım verme yükü ile dindarlığın alt boyutları biliş, duygu, davranış ve ilişki arasındaki ilişkinin negatif yönde güçlü düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır. Hasta bakıcıların bakım verme yükü yaş ve meslekte bulunma süresi değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca hasta bakıcıların dindarlıkları ise yaş değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.
Keywords : Din Psikolojisi, Hasta, Bakım Verme, Bakım Verme Yükü, Hasta Bakıcılık