İran’ın Nükleer Programına İlişkin Uluslararası Anlaşmanın Mevcut Durumu ve Geleceğinin Değerlendirilmesi

Authors : Oktay Bingöl

Pages : 1-26

View : 45 | Download : 29

Publication Date : 2024-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :2002’den günümüze İran’ın nükleer programı üzerinde ikili, çoklu ve uluslararası platformlarda çeşitli görüşmeler yürütülmüş ve İran ile İngiltere, Çin, Fransa, Almanya, Rusya ve ABD’nin yer aldığı P5+1 Grubu arasında 2015 yılında Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA veya İran nükleer anlaşması) imzalanmıştır. Donald Trump, ABD başkanı olarak göreve başladığında 2018\'de Anlaşmadan çekilmiştir. İran ise 2018’den günümüze nükleer programına kaldığı yerden devam ederek uranyumu % 60 düzeyinde zenginleştirmiş ve silah düzeyinde zenginleştirme kapasitesi kazanmıştır. Bu makalede, İran’ın nükleer programıyla ilgili süreçte gelinen aşamanın tespiti, uluslararası stratejik ortamdaki değişimler ve önemli aktörlerin yaklaşımları dikkate alınarak bölgesel yansımaların ve nükleer program sorunun geleceğine ilişkin seçeneklerin değerlendirilmesi ve öngörülerde bulunması amaçlanmıştır. Makalede amaca yönelik olarak mevcut literatür incelenerek durum tespiti yapılmış, JCPOA’nın müzakere ve imzalanmasına uzanan ve sonrasını kapsayan süreçte aktörlerin yaklaşımları incelenmiş, elde edilen veriler yorumlanarak değerlendirilmiştir.
Keywords : İran, P5 1, ABD, Nükleer Program, JCPOA, Uranyum Zenginleştirme