Psikolojik Ayrıcalık: Bir Kavram İncelemesi

Authors : Hasan Hüseyin Uzunbacak, Şerife Karagöz

Pages : 126-134

Doi:10.38057/bifd.1538932

View : 53 | Download : 82

Publication Date : 2024-10-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Bireyleri diğerlerinden ayıran yetenekler (iletişim becerileri, teknolojik yatkınlık gibi) ve kişilik özellikleri (dışa dönüklük, iyimserlik, nevrotiklik gibi), örgütlerde çalışanların ve yöneticilerin davranışlarını etkileyen önemli faktörlerdir. Yetenekler ve kişilik özellikleri, bireylerin kendilerini diğerlerinden daha ayrıcalıklı hissetmelerine ve ödül beklentilerine girmelerine yol açabilmektedir. Yazında bir kişilik özelliği olarak ele alınan psikolojik ayrıcalık kavramı öne çıkmaktadır. Psikolojik ayrıcalık, bireyin kendisini başkalarından üstün görmesi ve bu nedenle elde edeceği şeyler konusunda daha fazla hakka sahip olduğuna inanmasından kaynaklanmaktadır. Sonuç olarak, bireyler kendilerini diğerlerine kıyasla daha önemli hissetmekte ve kendilerine ayrıcalıklı bir muamele yapılması gerektiğini beklemektedirler. Araştırmanın amacı psikolojik ayrıcalık kavramın kökenlerine, teorik altyapısına, öncüllerine ve ardıllarına dair derinlemesine bir analiz sunmaktır. Çalışmada, örgütlerde önemli bir yapı olarak görülen psikolojik ayrıcalığın tanımı, teorik temelleri (örn., özellikleri, örgütler açısından önemi), öncülleri ve sonuçları ele alınacak ve ardından bazı öneriler sunulacaktır.
Keywords : Ayrıcalık, Psikolojik Ayrıcalık, Kişilik Özellikleri