Elit Seviyedeki Sporcuların Kayırmacılığa Yönelik Karşılaştıkları Sorunlar ve Baş Etme Yöntemleri

Authors : Mehmet Gül, Şeyma Urhan

Pages : 1-15

Doi:10.33459/cbubesbd.1329836

View : 64 | Download : 53

Publication Date : 2024-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Elit seviyedeki sporcuların kayırmacılığa yönelik yaşadıkları problemler ve bu problemlerle nasıl baş etmeye çalıştıklarının bilinmesi kayırmacılık davranışlarının önlenmesi noktasında önemli bir adım olarak düşünüldüğünden çalışma önem arz etmektedir. Bu çalışma elit seviyedeki sporcuların kayırmacılıkla ilgili yaşadıkları problemler ve baş etme yöntemlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) çalışmasıdır. Çalışma grubu 18 yaş üzerinde farklı branşlarda spor yapmış ve hala spora devam eden elit seviyedeki 6 kadın (%50) ve 6 erkek (%50) olmak üzere toplamda 12 sporcudan oluşmaktadır. Araştırmadaki veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizinde NVIVO 14 programı kullanılmıştır. Sonuç olarak, çalışmaya katılan elit seviyedeki sporcuların tamamının favorizm türünde sporda kayırmacılık davranışlarıyla karşılaştıkları tespit edilmiştir. Ayrıca favorizm türünde kayırmacılık davranışlarına maruz kalan sporculardan %20’sinin aynı zamanda nepotizm türünde de kayırmacılık davranışlarına maruz kaldıkları belirlenmiştir. Bununla birlikte sporda kayırmacılığı antrenör, hakem, idareci, taraftar ve diğer sporcuların uyguladığı bulunmuştur. Yine elde edilen bulgulara göre katılımcıların %50’sinin içsel başa çıkma yöntemiyle %50’sinin ise dışsal başa çıkma yöntemiyle kayırmacılıkla mücadele etmeye çalıştıkları tespit edilmiştir. Sonuç olarak, sporcuların motivasyon seviyelerinin yüksek olması performanslarına olumlu yansıyacaktır. Ancak, dışsal başa çıkma yöntemleriyle mücadele eden elit sporculardan elde edilen bulgular, genel olarak kayırmacılığın motivasyonu olumsuz etkilediğini göstermektedir. Bu durum, sporda sürdürülebilir başarının artması için kayırmacılıkla mücadelede daha fazla çabanın gerekliliğini ortaya koymaktadır. Sonuçlar doğrultusunda kayırmacılıkla mücadele etmek için somut yönergelerin hazırlanması ve bu yönergeleri uygulayacak tarafsız ve şeffaf yönetim anlayışının oluşturulması önerilmektedir.
Keywords : Spor, Sporcu, Kayırmacılık, Favoritizm, Nepotizm