JOOS VAN GHISTELE SEYAHATNAMESİNDE (1491) SULTAN II. MEHMED’İN ÖLÜMÜ VE ŞEHZADELERİN TAHT KAVGASI

Authors : Hilmi KAÇAR

Pages : 151-192

Doi:10.30517/cihannuma.1215715

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2022-12-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Burgonyalı soylu Joos van Ghistele’nin seyahatnamesini 1491’de derleyen Ambrosius Zeebout’un Sultan II. Mehmed’in vefatına, cenaze merasimine ve şehzadeleri Cem ile Bayezid arasındaki veraset savaşına dair metne eklediği bölümleri incelenmiştir. Bu bölümler Osmanlı kaynaklarıyla karşılaştırılmış ve Burgonya kökenli seyahatnamenin tarihsel kaynak değeri ölçülmüştür. Örneğin Fatih’in cenaze merasimine dair Osmanlı kroniklerinde bahsedilmeyen ancak seyahatnamede verilen bilgiler, XV. yüzyıl Osmanlı tarih yazımına önemli bir katkı oluşturmaktadır. Ayrıca bu makale, padişah ile ‘bürokrasi’ arasındaki ayrıma ve Osmanlı yönetici sınıfı içindeki çatışmacı, örtüşen ve tamamlayıcı güç ilişkilerinin karmaşık doğasına da odaklanmaktadır. Bu güç ilişkileri, XV. yüzyıl Osmanlı devlet sistemi içinde yavaş yavaş şekillenmiş ve aynı zamanda devlet oluşumunu da etkilemiştir. Kısaca bu makale, Osmanlı devletini ‘despot sultanlık’ olarak tanımlayan yaygın yanlış anlayışı çürütmektedir.
Keywords : Ortaçağ Avrupası, Burgonya, Seyahatname, Sultan II Mehmed, Sultan II Bayezid, Cem Sultan