Batı ve Güneybatı Anadolu’nun paleocoğrafya ve jeoarkeolojisinde santorini (thera) küllerinin önemi

Authors : Serdar VARDAR, Ertuğ ÖNER

Pages : 15-37

Doi:10.1501/Cogbil_0000000171

View : 23 | Download : 11

Publication Date : 2016-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Tephra örnekleri kronostratigrafik yorumlarda kılavuz bir katmandır ve paleocoğrafya ile jeomorfoloji değerlendirmelerinde farklı bölgelere ait morfolojik birimlerin korelasyonlarında bilimsel katkılar sağlamaktadır. Volkanik küller, püskürme zamanlarına ait kapladıkları rölyefi çok iyi yansıttıkları için genel bir rölyef korelasyonunu mümkün kılmaktadır. Santorini volkanının patlamasına ait küller ve dağılış özelikleri Batı Anadolu paleocoğrafyası ve jeoarkeolojisi için hem kronolojik bir referanstır hem de belirli bir dönemin morfolojik özeliklerini yansıtmaktadır. Bunun yanında volkanik küllerin kıyı bölgelerindeki tsunami etkileri ve izleri de paleocoğrafya- jeoarkeoloji araştırmaları için önemlidir. Bu çalışmada Eşen ovası, Bayraklı (Symirna) antik kenti ve Gölcük gölü (Ödemiş-İzmir) sondajlarından alınan volkanik küllerin element analizleri sonucunda Santorini’nin (Thera) Minoan patlamasına (GÖ 1650) ait olduğu belirlenmiştir. Analiz sonuçları Batı Anadolu’da daha önce yapılmış diğer çalışmaların sonuçları ile ilişkilendirilmiştir. Bu bilgilerin yardımı ile küllerin Batı ve Güneybatı Anadolu’daki dağılışı üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Eldeki analiz-bulgular paleocoğrafya ve jeoarkeolojik değerlendirmelerinde kullanılmış ve tephra örneklerinin analizlerinin bu çalışmalara katkısı üzerinde durulmuştur
Keywords : Güney Ege volkanik ada yayı, Santorini, Eşen ovası, Bayraklı höyüğü, Gölcük