ERMENİ EMVAL-İ METRUKELERİNE DAİR ALINAN KARARLAR VE ERMENİ CEMAATİ İLE İLİŞKİLER (1923-1938)

Authors : Zehra ASLAN, Gülşah KURT GÜVELOĞLU

Pages : 163-182

View : 19 | Download : 24

Publication Date : 2017-01-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Batılı devletler tarafından I. Dünya Savaşı sırasında ve savaş sonrası yapılan görüşmelerde gündeme getirilen Ermeni meselesi, Lozan’da siyasi ve hukuki bakımdan neticelendirilmiştir. Konunun, Ermenilerin baskı ve propagandası ve İngiliz Dışişleri Bakanı Lord Curzon’un desteği ile Lozan’da azınlık komisyonuna getirilmesine karşı Türkiye’nin kararlı tutumu, Batılı devletleri geri adım atmaya zorlamıştır. Bundan sonraki süreçte İkinci Dünya Savaşı’nda ileri sürülen iddialara kadar Ermeni Meselesi, Türkiye’nin gündeminde olmamıştır. Lozan’ın onaylanması ile Ermeni meselesi Türkiye için kapanmıştır. Fakat çözümlenmesi gereken problemler hala mevcuttu. Ermeniler tarafından kaçırılan kişilerin kurtarılması, katledilenlerin ailelerinin maddi ve manevi yardımlarla desteklenmesi Türkiye’nin öncelikleri arasında yer alıyordu. Ayrıca Ermenilerden kalma emval-i metrukelerin bir kısmı da Ermeni zulmüne uğrayanların ailelerine temlik edilmiştir. Öte yandan bu dönemde Ermeni Cemaati ile devlet arasındaki resmi ilişkilerde gerginliklere yer verilmemiştir. Atatürk ve Türkiye lehinde Ermeni kiliselerinde konuşmalar yapılmış, resmi bayramlarda Ermeni Cemaati tarafından tebrik telgrafları yayınlanmıştır. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi ve TBMM Arşivi temel alınarak hazırlanan bu çalışmada, Atatürk döneminde Türkiye’de Ermenilerin faaliyetleri ve buna yönelik devletin izlediği politikanın sonuçlarının ortaya konulması amaçlanmıştır.
Keywords : Terkedilmiş Mallar, Ermeniler, Cemaat