ULUSLARARASI BİR UÇAK SKANDALI “EKREM KÖNİG OLAYI”NIN ORTAYA ÇIKARILMASINDA WASHİNGTON BÜYÜKELÇİSİ MEHMET MÜNİR ERTEGÜN’ÜN ROLÜ

Authors : Fatma ÖZTÜRK ŞAHİN

Pages : 219-237

View : 18 | Download : 17

Publication Date : 2018-10-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye Cumhuriyeti tarihi, Atatürk’ün vefat ettiği ve İsmet İnönü’nün cumhurbaşkanı seçildiği dönemde bazı yolsuzluk ve skandallara sahne olmuştur. Bunlardan ilki Muhittin Üstündağ davasıdır. Bunu İmpeks, Denizbank ve Satie olayları takip eder. Celal Bayar hükümetini yıpratan ve hükümette birtakım değişikliklere neden olan bu olaylardan bir başkası da Ekrem König skandalıdır. Bu çalışmanın amacı uluslararası boyutları da olan ve sonuçları itibariyle diğerlerinden farklılık gösteren König skandalını ve bu skandalın ortaya çıkarılmasında 1934-1944 yılları arasında Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Mehmet Münir Ertegün’ün rolünü incelemektir. Ayrıca bu skandal neticesinde iç politikada yaşanan gelişmeler ve kabinedeki değişiklikler, bu değişikliklerle ilgili İstanbul Amerikan Konsolosluğunun yorumu Türk basınının yorumuyla birlikte değerlendirilecektir. Bu çalışmada NARA (National Archives and Records Administration- Amerikan Milli Arşivi), FRUS (Foreign Relations of the United States- Amerikan Dışişleri Bakanlığı Yazışmaları), T.C. Washington Büyükelçiliği Arşivi belgelerinden ve hatıralardan yararlanılmıştır. Bu uluslararası uçak skandalı, Mehmet Münir Ertegün’ün ihbarıyla ortaya çıkarılmış, fakat bir süre örtbas edilmiştir. Bu skandal pek çok ülkenin başkentini sarstığı gibi Türkiye’de henüz cumhurbaşkanı seçilmiş İsmet İnönü’nün kendisine muhalif unsurları saf dışı etmesi için de bir fırsat olmuştur.
Keywords : Ekrem König, Mehmet Münir Ertegün, Uçak skandalı